Đào Thất thốn Nhật Tân Hà Nội

Đào Thất thốn là một loại đào cảnh cổ, hiếm và có sức sống rất mãnh liệt. Cây có dáng lùn, lá to, dài, có màu xanh đậm, từ gốc đến cành đều sùi phồng, nổi những u, mấu xù xì tạo nên vẻ cổ kính, phong trần hiếm có. Phần gỗ bên trong cây đào Thất thốn đỏ từ rễ lên tới búp, mầm nhọn và cứng cáp như lưỡi kiếm. Vỏ cây nếu bóc ra thì tím màu mận chín chứ không có màu gỗ như các loại đào thường.

Với đào Thất thốn, người ta không thể lý giải vì sao nụ hoa lại có thể bật ra từ những chai sần, khô khốc như thế mà bông vẫn to hơn bất kỳ loài đào nào.

Có người giải thích về tên gọi Thất Thốn theo 3 nghĩa.

- Thứ nhất đó là mỗi cây đào thất thốn thì cứ khoảng 7 "thốn" (mỗi thốn bằng khoảng một đốt ngón tay) lại chia ra các cành nhỏ, mỗi đầu cành ra hoa hay có 7 bông tượng trưng cho chữ thất.

- Nghĩa thứ hai là, lá đào Thất Thốn dài 7 khoảng thốn, gấp 3 - 4 lần so với lá đào thường.

- Thứ ba là 7 năm đào Thất Thốn mới ra hoa kép 7 tầng, mỗi tầng hoa có 7 cánh.

Hoa đào Thất thốn thường nở bông to, cánh dày, hoa có màu hồng đậm, thiên về tông đỏ nên rất rực rỡ. Nhị hoa vàng, vươn lên kiêu sa trên nền hoa hồng thắm đem lại cảm giác ấm áp, xua tan cái lạnh giá của đất trời cuối đông đầu xuân. Nếu các loại đào khác thường đơm hoa từ những cành nhỏ thì đào Thất thốn có thể bất chợt đơm hoa từ những trụ gốc khô khốc, ở những nơi không tưởng nhất. Chính điểm khác biệt đó đã khiến cho giống đào này càng ngày càng được yêu thích. 

Bên cạnh đó, thời điểm ra hoa của loài hoa đào Thất thốn cũng rất đặc biệt. Loài cây này thường không cho hoa đúng dịp Tết Nguyên Đán. Thay vào đó, đào Thất thốn thường chỉ ra hoa vào khoảng rằm tháng Giêng để đón "tháng ăn chơi".

Vào ban đêm hoa tỏa hương thơm thoang thoảng mà giống đào thường không có được.

Khác với các loại bích đào hay đào phai khác, sắc hoa của đào Thất Thốn cũng đặc biệt hơn.

Hoa đào đậm màu, không quá sẫm, nụ to, khi nở bông to, cánh kép tràn đầy sức sống. Lá, lộc đào cũng dày, xanh thẫm, mọc chìa đều ra xung quanh cành.

Trong mỗi thốn đào, có thể ra vài chục bông hoa cùng lúc. Bạn tin không khi những bông hoa đào kép có thể có tới 30 - 50 cánh/bông?

Khi hoa tàn, hoa không rụng cánh lả tả như các giống đào khác mà vẫn ở nguyên trên đài hoa.

Cái lạ nữa là hoa mọc thành "chùm" vài bông một, nhưng nếu không nở cùng lúc mà có bông nở trước, nó sẽ nở trùm lên những nụ khác, không cho những bông kia đẹp cùng.

Nguồn gốc của loài đào Thất thốn đến nay vẫn là một bí ẩn.

Tương truyền, vào thời phong kiến, đây là loài cây quý, hiếm lạ, rất khó tìm nên thường dùng để tiến cống lên Vua chúa mỗi dịp Tết đến, xuân về.

Ngày nay, đào Thất thốn đã được đưa vào trồng như một loại đào thương phẩm để phục vụ nhu cầu thưởng thức hoa của người yêu cây cảnh. Tuy nhiên, quy trình trồng và chăm sóc cây khá rắc rối và khắt khe nên số lượng đào thương phẩm cũng không có nhiều, mà giá trị thì luôn rất cao. 

Theo những nhà vườn chuyên trồng đào Thất thốn tại Nhật Tân, muốn trồng được đào Thất thốn thì trước hết, đất trồng phải là đất thịt được đánh lên, phơi nỏ nắng, không để đất còn lại chút chất chua nào. Nước tưới cây cũng phải là loại nước sạch, thế thì cây đào mới trở nên thanh cao, tao nhã, giữ được vẻ đẹp nguyên sơ, thuần túy của nó.

Đào Thất thốn nguyên thủy vốn chỉ ra hoa sau rằm tháng Giêng, vì thế mà không kinh doanh được, chỉ dành cho mùa lễ hội sau Tết. Người trồng đào Thất thốn ở Nhật Tân đã tìm rất nhiều cách nhưng vẫn không "thuần hóa" được loài cây này nên có một khoảng thời gian, nghề trồng đào Thất thốn dần bị mai một. Mãi cho đến năm 2009, sau nhiều năm gắn bó miệt mài, một nghệ nhân ở Nhật Tân đã chinh phục được loại đào quý này, làm cho tất cả gốc đào Thất thốn trong vườn nở hoa đúng dịp Tết, nhờ vậy, nghề trồng đào Thất thốn tại Nhật Tân đã dần được khôi phục.

Có lẽ chính sự kiêu kỳ, tinh tế, đẹp mà "độc lạ" của đào Thất Thốn mà chúng còn được gọi là đào tiến vua - chỉ các bậc nhà giàu, vua chúa thời xưa mới được thưởng lãm.

- Thông tin tham khảo được Bác sĩ nông nghiệp tổng hợp -