2 loại sâu bệnh hại dưa lê phổ biến nhất và cách khắc phục

Cây dưa lê là loại cây trồng nông nghiệp có hiệu quả kinh tế cao. Tuy nhiên, đây là loài cây có bộ rễ yếu, thân, lá giòn, khả năng kháng sâu bệnh kém nên cây rất dễ nhiễm bệnh. Cây dưa lê nếu không được chăm sóc kĩ sẽ dễ bị mắc các bệnh như bọ phấn trắng hay bệnh héo xanh cây. Các loại sâu bệnh hại dưa lê này khiến cây còi cọc, chậm phát triển và cho năng suất, chất lượng quả thấp. 

1. Bọ phấn trắng hại dưa lê 

Bọ phấn trắng là một trong những loại sâu bệnh hại dưa lê phổ biến nhất. Cây bị bọ phấn trắng tấn công thường còi cọc, chậm phát triển dẫn đến năng suất thu hoạch thấp, ảnh hưởng đến thu nhập của người trồng dưa.

Tác nhân gây hại: 

Tác nhân gây hại chính là bọ phấn trắng. Loại sâu bọ này gây hại trên hầu hết các cây họ bầu bí và nhiều loại cây trồng khác. Bọ phấn khi tấn công cây sẽ chích hút nhựa cây khiến cây sinh trưởng, phát triển kém, còi cọc, cho năng suất thấp. Rầy phấn trắng còn là tác nhân môi giới làm lan truyền bệnh virus khảm lá cho cây

Rầy phấn trắng phát triển mạnh nhất trong điều kiện thời tiết nắng nóng, hanh khô. Vào mùa nắng, khí hậu có độ ẩm độ thấp (< 80%), nhiệt độ cao ( từ 26 - 30 độ C) chính là điều kiện thích hợp để rầy phấn trắng gây hại. Những ruộng vườn thường  sử dụng các loại thuốc trừ sâu phổ rộng phun nhiều lần, đồng ruộng không được vệ sinh tốt là những nguyên nhân gây bộc phát rầy phấn trắng.

Dấu hiệu nhận biết: 

• Bọ phấn là loại sâu bệnh hại dưa lê ở tất cả các thời kỳ phát triển.

• Bọ phấn còn nhỏ có màu vàng và sống tập trung thành ổ, trưởng thành có màu trắng và thường bay rất nhanh.

• Bọ phấn gây hại chủ yếu trên ngọn cây và các lá bánh tẻ khiến lá cây bị vàng và xoăn lại. 

• Quan sát mặt dưới của các lá bánh tẻ và lá gần gốc sẽ thấy bọ phấn trắng. Bọ phấn đã trưởng thành khi dùng tay động vào sẽ có phấn bung ra, và các con nhỏ màu trắng bay ra.

Bọ phấn trắng gây hại cây trồng (Nguồn: Internet)

Cách điều trị: 

Bọ phấn xuất hiện ở giai đoạn đầu, mật độ thấp, bà con có thể sử dụng bẫy dính màu vàng bể bẫy chúng. 

Khi mật độ bọ phấn cao, sâu bệnh hại dưa lê vào những thời kỳ quan trọng của cây như giai đoạn ra hoa, tạo quả, nuôi quả, tiến hành các biện pháp phòng trừ như sau:

• Cắt tỉa lá chân, bấm ngọn chồi tạo độ thông thoáng cho vườn dưa lê.

• Bọ phấn trắng thường trú ngụ ở khu vực có nhiều cỏ dại vì vậy bà con cần nhổ sạch cỏ dại có trong vườn và xung quanh vườn.

• Sử dụng thuốc teppeki 50WG + bám dính hoặc Teppeki 50WG + Radiant 60SC + Bám dính theo liều lượng khuyến cáo trên bao bì và phun tập trung ở mặt dưới lá. Bà con phun liên tục hai ngày liền để tiêu diệt bọ phấn trắng. Lưu ý phun vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát nhằm tăng hiệu quả của thuốc.

• Sau khi bọ phấn đã hết, sử dụng các loại thuốc sinh học phòng trừ sâu bệnh hại dưa lê phun định kỳ 5 - 7 ngày một lần.

2. Bệnh héo xanh trên cây dưa lê 

Tác nhân gây hại

Bệnh héo xanh do vi khuẩn có tên Pseudomonas solanacearum gây ra. Loại vi khuẩn này có hình que, kích thước khoảng 0,5 – 1,5 micromet. Đây là loại sâu bệnh hại dưa lê sống hảo khí, có khả năng chuyển động nhờ bộ phận lông roi ở đầu. Mỗi vi khuẩn thường có 1 - 3 lông roi.

Trên đồng ruộng, vi khuẩn gây bệnh héo xanh lan từ cây này sang cây khác nhờ gió, tưới nước, hoặc qua các dụng cụ chăm sóc cây. Ngoài ra tuyến trùng nốt sưng có trong đất gây hại bộ rễ cũng là nguyên nhân khiến cho bệnh phát triển, lây lan mạnh.

Bệnh héo xanh trên cây dưa lê phát sinh, phát triển mạnh trong điều kiện đất trũng, độ ẩm thường xuyên cao, nhiệt độ cao, mưa gió. Nhiệt độ thích hợp nhất để vi khuẩn phát triển thuận lợi là 29 - 32 độ C.

Dấu hiệu nhận biết

Bệnh héo xanh là loại sâu bệnh hại cây dưa lê xuất hiện ở nhiều giai đoạn phát triển của cây: từ lúc cây con đến lúc cây trưởng thành.

• Ở giai đoạn cây con, vi khuẩn gây bệnh héo xanh tấn công sẽ khiến  toàn bộ lá héo rũ nhanh chóng, lá tái xanh khiến cây khô chết dần. 

• Ở cây trưởng thành, lúc đầu xuất hiện 1 - 2 cành có lá bị héo rũ. Sau một vài ngày, toàn thân cây sẽ héo xanh. 

• Trên thân vỏ , xuất hiện những vết sọc nâu chạy dọc xen lẫn phần thân màu xanh.

• Phần gốc của cây bị bệnh héo xanh sẽ trở nên xù xì.

• Vi khuẩn xâm nhiễm vào các mạch dẫn của cây dưa lê làm tắc nghẽn mạch dẫn. Nước và dinh dưỡng từ dưới bộ rễ không thể vận chuyển lên phía trên khiến cây bị héo xanh đột ngột.

Cây dưa bị bệnh héo xanh (Nguồn: Internet)

Trị bệnh héo xanh cho cây dưa lê

Khi phát hiện cây có triệu chứng héo xanh, bà con cần cắt bỏ và mang cây đi tiêu hủy để tránh lây lan cả vườn cây. Nếu trong vườn đã có lác đác vài cây bị héo xanh thì có nghĩa vi khuẩn gây bệnh cho cây còn tồn tại. Bà con tiến hành tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh héo xanh cho cây, bằng cách: 

• Tưới gốc: Dùng 500 - 800ml nano đồng oxyclorua +  600 - 800ml nano bạc đồng super pha cùng 150 - 200 lít nước tưới vào mỗi gốc cây dưa lê từ 300 - 500ml. Tưới mỗi cây từ 2 - 3 lần, mỗi lần cách nhau khoảng 7 ngày.

• Phun đặc trị bệnh qua thân và lá cây: Dùng 50 - 70ml nano đồng oxyclorua + 60 - 70ml nano bạc đồng super pha cùng 15 - 20 lít nước rồi phun đều thân lá. Phun ít nhất 2 đến 3 lần, mỗi lần phun cách nhau 5 ngày sau đó chuyển qua phun thuốc phòng bệnh. 

Bọ phấn trắng và bệnh héo xanh là những loại sâu bệnh hại dưa lê phổ biến nhất. Để đối phó tốt với những bệnh này, bà con cần nắm rõ nguyên nhân gây bệnh, biểu hiện bệnh và cách khắc phục chúng. 

 >>> Xem thêm: Quá trình phát triển của cây dưa lưới và ứng dụng trong sản xuất dưa lưới