Bệnh viêm hồi tràng trên heo: Nguyên nhân và cách điều trị

Bệnh viêm hồi tràng trên heo là bệnh liên quan đến những thay đổi bệnh lý ở ruột non của heo do vi khuẩn Lawsonia intracellularis gây nên. Bệnh tồn tại ở hầu hết các trang trại, phân bố trên toàn thế giới, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng tăng trọng, năng suất, khiến hiệu quả chăn nuôi giảm sút. Để đối phó với căn bệnh này, mời bạn cùng tham khảo nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và cách điều trị được Kênh nông nghiệp tổng hợp chia sẻ dưới đây. 

1. Nguyên nhân gây bệnh viêm hồi tràng trên heo 

Vi khuẩn Lawsonia intracellularis là tác nhân chính gây nên bệnh viêm hồi tràng trên heo. Lawsonia intracellularis là một loài vi khuẩn gram âm, có hình que, phần cuối có hình nón. Vi khuẩn gây bệnh viêm hồi tràng có thể sinh sản trong tế bào 7 - 14 ngày, ở điều kiện môi trường 5 độ C, nó có thể tồn tại bên ngoài nhưng không thể nhân lên. Bệnh viêm hồi tràng trên heo có thời gian ủ bệnh từ 3 - 6 tuần. Bệnh có thể xảy ra trên heo ở mọi lứa tuổi, từ heo 3 - 4 tuần tuổi cho đến heo trưởng thành. 

Bệnh tích của heo bị bệnh viêm hồi tràng do vi khuẩn Lawsonia intracellularis gây ra (Nguồn: Internet)

Phân có mang mầm bệnh là con đường lây lan mầm bệnh chính giữa các trại. Chuồng trại không được vệ sinh thường xuyên, việc quản lý, thu dọn phân chuồng kém dẫn đến mầm bệnh tồn tại trên bề mặt nền là những nguyên nhân gây bệnh hồi tràng trên heo. Bệnh viêm hồi tràng trên heo thể hiện ở 4 thể bệnh bao gồm: 

• Viêm ruột tăng sinh xuất huyết (PHE)

• Thể tăng sinh tuyến ruột (PIA).

• Viêm ruột hoại tử (NE)

• Viêm hồi tràng cục bộ (RI)

Trong đó, có 2 thể bệnh chính là PHE và PIA. Các thể bệnh NE và RI thường là biến chứng từ một trong 2  thể PHE hoặc PIA.  

2. Triệu chứng của bệnh viêm hồi tràng trên heo 

Các thể bệnh viêm hồi tràng trên heo có những biểu hiện khác nhau. Cụ thể:  

Ở thể viêm ruột tăng sinh xuất huyết :

Trong các thể bệnh viêm hồi tràng trên heo, viêm ruột tăng sinh xuất huyết là thể bệnh gặp nhiều nhất và cũng là thể bệnh nặng nhất. Ở thể này, heo bệnh thường có biểu hiện ủ rũ, phân đen, có mùi hôi. Thành ruột ở phần hồi tràng dày lên, bề mặt lớp niêm mạc có thể bị trầy xước và viêm loét. 

Thể tăng sinh tuyến ruột (PIA):

Ở thể này, heo bị bệnh thường đi chảy phân nhão, phân có màu xi măng. Thành ruột non (đoạn nằm cuối ruột non và hồi tràng) và thành ruột già (đoạn đầu ruột già đến manh tràng) sẽ dày hơn. Tình trạng bệnh kéo dài trong vài tuần sẽ khiến heo tiêu chảy và mất máu mãn tính, khiến sức khỏe heo suy yếu. Ở thể này, heo hầu hết đều khỏi bệnh nhưng cơ thể rất còi cọc. Thể tăng sinh tuyến ruột  thường xuất hiện ở heo giai đoạn 6 tuần tuổi kéo dài đến khi kết thúc đàn.

Viêm ruột hoại tử (NE): 

Ở thể viêm ruột hoại tử,thành niêm mạc ruột đoạn hồi tràng sẽ dày lên và lồi lõm.

Viêm hồi tràng cục bộ (RI): 

Ở thể này, hồi tràng đã bị tổn thương, có đoạn chỉ bị tăng sinh dày lên nhưng có đoạn bị hoại tử. Đây là thể ít gặp và thường là biến chứng của các thể trên.

Heo bị viêm hồi tràng thường có biểu hiện tiêu chảy kéo dài (Nguồn: Internet)

3. Điều trị bệnh viêm hồi tràng trên heo

Khi phát hiện trại nuôi có heo nhiễm bệnh viêm hồi tràng, bà con cần nhanh chóng cách ly những con bị bệnh ra khỏi khu vực chuồng nuôi. Đồng thời, loại bỏ các yếu tố có thể gây stress cho heo. 

Để điều trị bệnh viêm hồi tràng trên heo, bà con chọn các loại kháng sinh có tác dụng trên vi khuẩn nội bào. Một số kháng sinh có hiệu quả điều trị bệnh bao gồm: tylosin, tetracycline, tiamulin hoặc lincomycin. Bà con tiêm kháng sinh trực tiếp cho heo theo liều lượng của nhà sản xuất. Đồng thời, bổ sung sắt cho những heo nhiễm bệnh với liều 300 - 800mg /1 lần tiêm để bổ sung vào lượng máu mất đi do xuất huyết.

Trong trường hợp bệnh viêm hồi tràng trên heo bùng phát cấp tính, bà con pha kháng sinh dạng bột vào nước hoặc trộn vào thức ăn cho toàn đàn để trị và phòng bệnh. 

• Các kháng sinh có thể lựa chọn để pha nước bao gồm: tetracycline, tylosin, tiamulin hoặc lincomycin. 

• Các kháng sinh trộn cùng thức ăn có thể chọn: chlortetracycline, valnemulin, lincomycin, tiamulin, tylosin,…

Cách dùng: 

Pha kháng sinh vào nước và cho heo uống trong 2 - 3 ngày. Sau 2 - 3 ngày thì ngưng pha vào nước mà trộn kháng sinh vào thức ăn cho heo ăn liên tục 2 - 3 tuần với liều lượng hướng dẫn của nhà sản xuất.

Tiến hành vệ sinh sát trùng, tiêu độc toàn bộ chuồng trại nhằm giảm áp lực mầm bệnh. Bên cạnh đó, bạn cần hạn chế sự xuất hiện của các loại động vật gặm nhấm trong chuồng nuôi để hạn chế mầm bệnh lây lan. 

Trong quá trình điều trị bệnh viêm hồi tràng trên heo, bà con làm mềm thức ăn rồi pha loãng ra như cháo để cho heo 2 trong 2 tuần, 

Ngoài điều trị như phác đồ trên, bà con cần kèm theo các biện pháp vệ sinh sát trùng, chăm sóc nuôi dưỡng để hạn chế bệnh viêm hồi tràng trên heo lây lan, phát triển mạnh. 

>>> Xem thêm: Bệnh cầu trùng ở lợn: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị