Cách xây dựng mô hình nuôi cá chình trong ao đất hiệu quả

Theo thông tin nông nghiệp, cá chình là loài cá dễ nuôi, ít bị bệnh, giá bán khá ổn định, chi phí chăn nuôi không lớn nên mang lại hiệu quả kinh tế cao. Hiện nay, nghề nuôi cá chình thương phẩm đang phát triển rộng rãi ở nhiều nơi, mang đến thu nhập ổn định cho nhiều hộ gia đình. Để xây dựng mô hình nuôi cá chình trong ao đất hiệu quả, bà con cần chú ý công tác xây dựng ao nuôi, chọn cá giống, chăm sóc cá trong ao, đảm bảo nguồn thức ăn và phòng trị bệnh cho cá chình. 

1. Xây dựng ao nuôi cá

Đối với ao đất nuôi cá chính, bà con tiến hành thực hiện cải tạo ao trước khi thả cá. Tiến hành tát cạn ao, nạo vét bùn đáy, đồng thời lấp các hang hốc có trong ao. Sau đó, thực hiện rải vôi CaCO3 với liều lượng từ 50 - 100kg/1000m2 (tùy theo pH đất). 

Thực hiện phơi đáy ao từ 5 - 7 ngày. Đối với những vùng đất có phèn tiềm tàng, bà con nên phơi 2 ngày rồi thực hiện cấp nước vào để tránh tình trạng xì phèn. 

Sau đó, tiến hành cấp nước vào đầy ao nuôi cá chình. Quá trình cho nước vào ao cần phải lọc để nước đạt độ sâu l,5 - l,8m rồi xử lý ao nuôi bằng thuốc tím KMnO4 với liều lượng từ 2 - 4kg/1000m2. 

Sau 2 ngày, bà con tiến hành gây màu nước bằng phân DAP hoặc phân NPK với liều lượng l - 2kg/1000m2. Bà con hòa tan rồi tạt vào ao lúc 8 giờ sáng, thực hiện liên tục trong 2 - 3 ngày cho đến khi nước có màu xanh đọt chuối với độ trong 30 - 40cm, độ pH đạt 7,5 - 8,5 là đạt yêu cầu. 

Xây dựng ao nuôi là bước vô cùng quan trọng trong việc làm mô hình nuôi cá chình trong ao đất hiệu quả nhằm tạo ra môi trường sống tốt nhất để cá nuôi thương phẩm phát triển khỏe mạnh. Sau khi cải tạo ao nuôi, bà con thêm các ống nhựa hoặc thả trà khô,... để có nơi cho cá trú ẩn.

Ao nuôi cá cần được cải tạo trước khi thả giống  (Nguồn: Internet)

2. Chọn cá chình giống để nuôi 

Từ nguồn tin nông nghiệp cho biết, để làm mô hình nuôi cá chình trong ao đất hiệu quả, bà con nuôi lần đầu nên chọn mua cá giống ở những trại cá lớn, uy tín. Tốt nhất là chọn mua cá tại các trại chuyên ươm cá giống để đảm bảo chất lượng, cá đạt tỉ lệ sống cao và giảm hao hụt. Cá giống tốt là cá khỏe, có da bóng, nhiều nhớt. Cá không bị bệnh tật và có kích cỡ đồng đều. Trọng lượng cá thả đạt chuẩn là từ 5 – 10 con/kg. Mật độ thả cá thích hợp là từ  0,5 - l con/m2

Chú ý quá trình vận chuyển và thả cá giống

Để vận chuyển cá từ trại giống về ao nuôi, bà con cho cá vào túi nilon có bơm oxy.

Trong quá trình vận chuyển cá cần lưu ý: Trước lúc vận chuyển 1 ngày, bà con không cho cá ăn. Bà con nhốt cá vào giai và đặt chỗ nước trong, nơi có dòng chảy để luyện cho cá quen môi trường chật hẹp trong khoảng 24 - 26 giờ. 

Sau đó, tiến hành hạ nhiệt độ cho cá xuống 8 - 10oC rồi mới cho đóng vào túi, làm cho cá chình ở trạng thái ngủ, ít hoạt động. Tiến hành hạ nhiệt độ từ từ, mỗi lần hạ không vượt quá 5 - 8oC một lần.

Khi vận chuyển đến nơi, bà con tiến hành thả cả từ túi nilon xuống ao. Lưu ý, để nhiệt độ trong và ngoài túi bằng nhau  rồi mới mở túi cho cá ra ngoài. Trước khi thả cá vào ao nuôi, bà con tắm cho cá bằng thuốc tím (KMnO4) liều lượng 1 - 3 ppm hoặc ngâm cá trong dung dịch nước muối 15 - 30%0 trong 15 - 30 phút.

3. Biện pháp quản lý và chăm sóc mô hình nuôi cá chình trong ao đất hiệu quả 

Quản lý hằng ngày:

Bà con cần phải có biện pháp quản lý nguồn nước ao nuôi hiệu quả. Điều chỉnh độ pH của nước khoảng từ 7,5 - 8,5. Oxy hòa tan từ 3mg/l trở lên. Nhiệt độ mô trường nước thích hợp cần được duy trì từ 25 - 34oC. Độ trong của nước cần duy trì ở khoảng 30 - 40cm. 

Lưu ý, cá chính thường rất mẫn cảm với môi trường nước, vì vậy bà con chỉ thay nước khi thật sự cần thiết.  Chú ý mỗi lần thay nước không vượt quá 20% lượng nước có trong ao nuôi. Vào những ngày nắng nóng, bà con thực hiện lấy nước vào lúc nửa đêm đến sáng sớm nhằm tránh cho cá bị sốc do thay đổi môi trường đột ngột khiến cá bỏ ăn, dễ sinh bệnh.

Để mô hình nuôi cá chình trong ao đất hiệu quả, bà con nên thường xuyên theo dõi ao nuôi hằng ngày để kiểm tra quá trình hoạt động của cá nhằm có biện pháp xử lý kịp thời khi có  tình huống xấu xảy ra. Chú ý theo dõi thật sự biến đổi môi trường (độ pH, khí độc, nhiệt độ) và khả năng ăn mồi của cá. 

Thức ăn cho cá nên cho vào sàn để cá ăn nhằm tránh tình trạng dư thừa thức ăn khiến nguồn nước bị ô nhiễm (Nguồn: Internet)

Quản lý thức ăn: 

Nguồn thức ăn, cách cho cá ăn đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng mô hình nuôi cá chình trong ao đất hiệu quả. Cá chình là loài ăn tạp, thức ăn của chúng bao gồm giun, ốc, cá tạp... Trước khi cho cá ăn thức ăn này, bà con nhúng cá qua nước muối, xả lại với nước ngọt rồi băm nhỏ cho vừa cỡ miệng cá để cho cá ăn. 

Giai đoạn cá chình còn nhỏ, bà con nên xay thức ăn để cá dễ ăn. Trong quá trình cho cá ăn, bà con cần lưu ý:

• Thức ăn cho cá ăn phải tươi, sạch. Tránh mua những loại thực phẩm đã được xử lý hóa chất. 

• Khi cho cá ăn cần xác định vị trí đặt sàn hợp lý. Lấy đó làm căn cứ để canh chỉnh lượng thức ăn vừa đủ. Thông thường, ở nhiệt độ nước khoảng 25oC, lượng thức ăn cá ăn một ngày đêm khoảng 5 - 10% tổng trọng lượng cá trong ao. Bà con lấy lượng thức ăn cho cá ăn trong 1 giờ làm chuẩn. Thực hiện cho cá ăn lượng thức ăn trong 1 giờ là vừa. Cá lớn dần, cứ 10 ngày, bà con tăng lượng thức ăn lên 1 lần. Tránh cho lượng thức ăn dư thừa trong ao quá nhiều khiến môi trường nước bị ô nhiễm. 

• Tùy vào thời tiết, giai đoạn phát triển cụ thể của cá mà bà con điều chỉnh thức ăn phù hợp. Cá chình thường ăn mạnh vào những ngày nắng tốt, có gió. Cá thường giảm ăn vào những ngày âm u, lặng gió, ngày có mưa.

• Phải cho cá ăn đúng giờ. Bà con không nên thay đổi thức ăn, thời gian ăn một cách đột ngột khiến cá không thích nghi kịp mà phải thay đổi từ từ. Cho cá chình ăn một cữ trong ngày vào buổi sáng hoặc chiều mát. Sàn cho cá ăn, bà con chọn khung hình vuông làm bằng sắt với kích cỡ rộng 1m2 cao 20cm rồi căng bằng lưới cước.

4.  Biện pháp phòng bệnh cho cá chình: 

Cá chình thường ít mắc bệnh. Tuy nhiên, chúng cũng thường mắc một số bệnh do môi trường nuôi không đảm bảo, nguồn thức ăn không vệ sinh hoặc khâu tuyển chọn giống kém chất lượng. Vì vậy, trong quá trình nuôi, để hạn chế tình trạng dịch bệnh trên cá nhằm xây dựng mô hình nuôi cá chình trong ao đất hiệu quả, bà con cần lưu ý một số vấn đề sau:

• Mua cá giống ở những nơi uy tín, chọn cá giống khỏe mạnh, kiểm tra cá giống thật kỹ khi mua. Tránh mua phải cá bệnh, cá có sức khỏe yếu. 

• Trước khi thả cá, ao nuôi phải được xử lý thật kĩ, đảm bảo quy trình, đúng kỹ thuật nhằm đảm bảo môi trường sống tốt nhất cho cá.

• Sử dụng các hóa chất Virkon, liều lượng 0,5kg/1000m3 để xử lý nước ao nuôi định kỳ 1 tháng/lần. Sau đó dùng Zeolite liều lượng 5 - 10kg/1000m2 kết hợp cấy men vi sinh nhằm ổn định môi trường nước.

• Sử dụng thức ăn tươi sống, vệ sinh, tránh dùng thức ăn hôi thối, kém chất lượng. Đồng hời kết hợp bổ sung thêm VitaminC để tăng cường sức đề kháng cho cá.

Cá Chình thường mắc phải một số bệnh sau, bà con chú ý phòng ngừa để hạn chế cá mắc bệnh, nhằm giúp mô hình nuôi cá chình trong ao đất hiệu quả, mang lại hiệu quả kinh tế cao. 

Cá chình nuôi khoảng 1 năm, đạt trọng lượng từ 1 - 1,5kg thì bà con có thể thu hoạch (Nguồn: Internet)

• Bệnh trắng da: Cá chình bị bệnh này thường có biểu hiện bơi lờ đờ, chậm chạp, bơi nổi trên mặt nước. Trên thân cá có nhiều vệt trắng, da cá bị loét. Khi phát hiện cá bị bệnh, bà con dùng Tetracyclin để tắm cho cá với liều g 250mg/10 lít nước trong 20 - 30 phút. Đồng thời, trộn thuốc Oxytetracyclin 3 - 5g/kg thức ăn để cho cá ăn.

• Bệnh trùng quả dưa: Cá mắc bệnh này trên thân thường có nhiều đốm trắng to nhỏ như đầu ghim. Các đốm này khi vỡ ra sẽ tung các ấu trùng vào trong nước. Đốm vỡ sẽ để lại những vết loét trên thân cá tạo điều kiện cho nấm bệnh, vi khuẩn xâm nhập gây bệnh cho cá chình. Cá chình bị bệnh trùng quả dưa, bà con dùng Xanh methylen liều lượng 1 ppm để tắm cho cá liên tục trong 3 - 4 ngày hoặc dùng formalin 25 - 30 ppm tắm trong 7 - 8 ngày.

• Bệnh do nấm thủy mi: Bệnh này khiến thân cá có những búi trắng là những sợi nấm bám vào cá phát triển. Cá bị viêm loét  khiến nấm phát triển rất nhanh. Cá bị bệnh nấm thủy mị thường bơi cọ sát vào thành bể. Đối với bệnh này, bà con nên ngâm cá trong nước muối có nồng độ 5% trong 10 phút rồi thả cá vào bể nước sạch. Tiến hành sát trùng bể mỗi ngày.

Sau khoảng 1 năm nuôi cá chình thương phẩm, trọng lượng cá đạt khoảng 1 - 1,5kg, bà con có thể thu hoạch. Trước khi thu hoạch, bà con thực hiện tháo cạn nước ao nuôi xuống còn 40 - 60 cm rồi dùng luới kéo 2 - 3 lần. Cuối hùng, xả cạn ao bắt toàn bộ cá.

Mô hình nuôi cá chình trong ao đất hiệu quả hiện đang phát triển rộng khắp ở nhiều nơi, mang đến hiệu quả kinh tế cao cho nhiều hộ gia đình. Cá chình tương đối dễ nuôi, ít bệnh tật, không tốn quá nhiều chi phí chăn nuôi. Bà con có thể tham khảo thực hiện mô hình trên để phát triển kinh tế. 

 >>> Xem thêm: Cách xây dựng mô hình nuôi cá rô đầu nhím trong vèo đạt hiệu quả kinh tế cao