Kỹ thuật chiết cành cây mai vàng hiệu quả

Kỹ thuật chiết cành cây mai vàng là một phương pháp trồng cây cực kỳ phổ biến và hiệu quả để nhân giống loại cây này. Chiết cành giúp tạo ra những cây mai vàng mới, giữ được đặc tính và hình dáng của cây mẹ. Bằng cách này, người trồng có thể mở rộng diện tích trồng cây mai vàng một cách nhanh chóng và tiết kiệm thời gian. Hãy cùng thông tin nông nghiệp tìm hiểu về kỹ thuật chiết cành cây mai vàng và những bước cơ bản để thực hiện quy trình này một cách thành công.

1. Đặc điểm của cây mai vàng

Để thành công trong kỹ thuật chiết cành cây mai vàng, trước tiên cần hiểu rõ những đặc điểm cơ bản của cây mai, giúp việc chiết cành trở nên dễ dàng và nhanh chóng hơn.

Cây mai là một loại cây lâu năm, có tuổi thọ hơn trăm năm, có rễ to và lõm, thân cây cứng, và nhiều cành lá mọc xen kẽ.Hoa mai thích ánh nắng và độ ẩm vừa phải. Vì vậy, cây mai thường được trồng ở những vị trí tiếp nhận nhiều ánh sáng mặt trời. Bạn có thể trồng hoa mai trong chậu cây cảnh hoặc trong sân vườn. Mai được coi là đẹp khi có hoa to, nở rực rỡ và lâu tàn. Trên cây mai, các cành được sắp xếp đẹp mắt, tượng trưng cho một năm đầy tài lộc, may mắn, và thành công.

Mai vàng không kén đất, bạn có thể trồng mai ở bất kỳ loại đất nào, cây vẫn có thể sinh trưởng phát triển, trừ khi đất quá bạc màu không thể nuôi cây. Loài cây này phát triển tốt nhất trên đất thịt nhẹ chứa nhiều chất hữu cơ, không bị nhiễm mặn, chua, phèn, hay các chất hóa học độc hại. Đặc biệt, mai vàng  rất sợ bị úng nước, vì vậy bạn cần đặc biệt chú ý để không ngập nước cây mai. Nếu cây bị ngập trong nước trong thời gian dài, nó sẽ héo và chết. 

Khác với cây đào có thân mảnh mai, cây mai có thân khỏe và dày hơn. Lá của cây mai có hình tròn, nhỏ, không dài thuôn như lá cây đào. Cây mai thích hợp sống trong khí hậu nóng ẩm, với nhiệt độ dao động từ 27 đến 32 độ C. Mai là loài cây có nguồn gốc từ cây dại, nên nó thích nghi tốt với môi trường có khí hậu có tính chất nhiệt đới, đặc biệt là ở những vùng có hai mùa mưa và nắng rõ rệt như miền Nam. Cây mai có tuổi thọ lâu, và nếu được chăm sóc tốt, nó sẽ phát triển nhanh chóng và sớm nở hoa. Mai rụng lá một lần trong năm, thường vào mùa xuân khoảng tháng 2 theo lịch dương. Đặc biệt, cây mai tứ quý có thể nở hoa quanh năm.

Mai vàng thích ánh nắng và độ ẩm vừa phải (Nguồn ảnh: Internet)

2. Chuẩn bị dụng cụ để thực hiện kỹ thuật chiết cành cây mai vàng

Nói chung, kỹ thuật chiết cành cây mai vàng không quá khó. Tuy nhiên, để thực hiện kỹ thuật chiết cành cây mai vàng một cách chính xác, bạn cần lựa chọn cây mẹ khỏe mạnh, chọn thời điểm phù hợp và tuân thủ quy trình chiết cành đúng kỹ thuật. Đặc biệt, bạn cần chuẩn bị đầy đủ các dụng cụ chiết cành để thuận tiện và nhanh chóng trong quá trình thực hiện.

Các dụng cụ cần thiết cho việc chiết cành mai vàng bao gồm:

- Dao chiết cành.

- Cưa để cắt cành cây.

- Bao nilon chống nước.

Ngoài ra, bạn cần chuẩn bị giá thể bó bầu để chiết cành, gồm các thành phần sau: tro trấu, xơ dừa mục, phân bò hoai mục, đất cát pha. Mỗi thành phần trên có tỷ lệ bằng nhau, hỗn hợp chung lại và ủ trong khoảng vài tháng trước khi sử dụng để trồng cây.

Lưu ý quan trọng: Trước khi tiến hành kỹ thuật chiết cành cây mai vàng, cần tiệt trùng sạch sẽ dao và cưa để tránh lây lan vi khuẩn và nấm bệnh cho cành chiết.

Lựa chọn thời điểm thích hợp để chiết cành mai (Nguồn ảnh: Internet)

3. Tiến hành kỹ thuật chiết cành cây mai vàng

Bước 1: Chọn cây

Hiện nay, có một số loại mai vàng như mai xẻ, mai núi, mai liễu, mai chùm ngửi,... Nói chung, các loại mai vàng này tương đối dễ chăm sóc. Tuy nhiên, chúng có yêu cầu chăm sóc tương đối giống nhau, cho nên bạn có thể lựa chọn loại mà bạn thích.

Đối với kỹ thuật chiết cành cây mai vàng, cây mai tốt nhất là những cây có lá màu sum xuê và xanh thẫm, đang trong giai đoạn phát triển. Bạn không nên chiết từ những cây có lá đã vàng, chưa phát triển đầy đủ.

Thường thì bạn nên chiết từ những cây đã có hoa để đảm bảo đúng loại mà bạn muốn chiết. Ngoài ra, không nên chiết từ những cây còn quá nhỏ, vì điều này sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của cây mẹ. Tốt nhất là chiết từ những cây trồng từ cây con đã đạt tuổi từ 4 năm trở lên.

Bước 2: Chọn cành chiết

Hiện nay, người nông dân thường lựa chọn hai loại cành chiết là cành vượt và cành ngang. Tuy nhiên, yêu cầu chung cho cả hai loại cành này là phải có tình trạng lá xanh tốt và không có dấu hiệu bị sâu bệnh. Đồng thời, cành chiết không nên quá non hoặc quá già.

Kỹ thuật chiết cành cây mai vàng với cả hai loại cành này tương đối giống nhau. Đối với cành vượt, thường là các cành lớn mọc thẳng, người ta thường chiết nhằm nhân giống và giảm chiều cao của cây.

Với cành ngang, người nông dân thường chiết để tỉa cây mai vàng và tạo hình dáng và vị trí đứng cho cây. Cành ngang thường nhỏ hơn cành vượt và có nhiều nhánh hơn.

Lựa chọn cành mai phù hợp để chiết (Nguồn ảnh: Internet)

Bước 3: Khoanh và lột vỏ

Sau khi xác định các cành chiết từ cây mẹ đạt tiêu chuẩn, chúng ta sẽ tiến hành khoanh và lột vỏ. Đầu tiên, cần làm cho vị trí chiết cành thông thoáng bằng cách sử dụng kéo để loại bỏ các cành kẹ, cành già và cành kém phát triển.

Việc khoanh và lột vỏ sẽ có sự khác biệt tùy thuộc vào kích thước của cành chiết. Đối với cành vượt thông thường, những người nông dân có kinh nghiệm thường thực hiện khoanh hai đường tròn xung quanh cành, khoảng cách giữa hai đường khoanh là khoảng 10 cm.

Đối với các cành ngang có kích thước nhỏ, khoảng cách giữa hai đường khoanh sẽ chỉ khoảng 2 cm đến 3 cm. Sau đó, tiến hành tạo một đường rạch giữa hai đường khoanh và lột toàn bộ vỏ của cành.

Bước 4: Xử lý sau lột vỏ

Bạn có thể sử dụng dao cạo nhẹ để bóc vỏ ở vị trí cần chiết cành. Nguyên tắc của kỹ thuật chiết cành cây mai vàng là ngắt đứt dòng chất vận chuyển từ lá ngọn xuống rễ và kích thích quá trình ra rễ tại vị trí bóc vỏ.

Tuy nhiên, không nên cạo quá sâu để tránh ảnh hưởng đến sự phát triển của cây. Xác định mức độ cạo vỏ phù hợp có thể khó đối với một số người. Do vậy bạn có thể dùng một khăn khô để lau sạch vùng vỏ vừa bóc.

Sau khoảng 1-2 giờ khi vết cắt đã khô lại, bạn có thể tiến hành bó bầu. Do mai vàng phát triển chậm, các chuyên gia khuyên nên để cành mai vàng trong vài ngày cho mép cắt hơi sùi lên trước khi thực hiện bó bầu.

Nếu bạn để cây trong vài ngày trước khi bó bầu, có thể sử dụng ni lông để quấn quanh vùng vết cắt để tránh nhiễm bệnh. Ngoài ra, bạn có thể sử dụng bông gòn thấm một ít thuốc kích rễ có sẵn trên thị trường để bôi lên vùng cắt. Điều này sẽ kích thích quá trình ra rễ nhanh chóng và hiệu quả hơn.

Kỹ thuật chiết cành mai khá dễ thực hiện (Nguồn ảnh: Internet)

Bước 5: Bó bầu

Đất tốt nhất để bó cành mai là đất giàu dinh dưỡng và chất xơ. Bạn có thể sử dụng đất thịt hoặc đất hơi bùn, sau đó trộn thêm xơ dừa, rơm nhỏ, mùn và một ít phân hữu cơ.

Sau khi có hỗn hợp đất, bạn cần làm ẩm nó bằng cách trộn nước vào. Nếu muốn, bạn có thể trộn thêm một ít thuốc kích rễ vào đất. Tuy nhiên, đất không nên quá nhão để tránh gây khó khăn trong quá trình tạo bầu và bó bầu.

Bạn có thể kiểm tra độ ẩm bằng cách nắn một nắm đất trên tay. Nếu đất giữ nguyên hình dáng và không vỡ hay chảy xuống, thì đạt yêu cầu. Nếu đất vỡ hay chảy, bạn cần điều chỉnh lượng đất hoặc nước.

Sau đó, bạn có thể tiến hành tạo bầu với hỗn hợp đất giàu dinh dưỡng này. Kích thước của bầu sẽ phụ thuộc vào loại và kích thước cành chiết. Thông thường, với cành ngang, đường kích của bầu chỉ cần khoảng 10-15 cm.

Trong khi đó, với cành vượt, bầu sẽ cần lớn hơn với đường kính vào khoảng 25-35 cm. Số lượng bầu nên dư thêm 1-2 bầu so với số cành chiết. Sau đó, bó bầu vào cây và đảm bảo bầu đất vừa với vùng khoanh và lột vỏ ở giữa, và tạo hình tròn xung quanh.

Bước 6: Buộc ni lông và cố định

Bước cuối cùng trong quá trình thực hiện kỹ thuật chiết cành cây mai vàng là buộc ni lông. Trước tiên, chuẩn bị các tấm ni lông với kích thước phù hợp với bầu đất. Ni lông cần che phủ toàn bộ bầu đất và có đủ không gian để buộc dây.

Chọn loại ni lông trong suốt để dễ quan sát quá trình phát triển của bầu cây. Ni lông màu và ni lông đen có thể gây khó khăn trong việc xác định thời điểm tốt nhất để trồng cây con.

Bọc ni lông kín toàn bộ bầu đất và sau đó dùng dây lạt hoặc dây dù buộc chặt hai đầu. Tuy nhiên, phần đầu ở trên có thể buộc lỏng hơn để dễ chăm sóc trong quá trình chiết. Trong khi đó, phần dây buộc ở phía dưới gần gốc cây cần được buộc chặt.

Việc buộc chặt giúp bầu cây trở nên ổn định và không bị di chuyển sau này. Điều này đặc biệt quan trọng trong những điều kiện thời tiết bất lợi như ngày mưa gió mạnh, vì nếu không bầu cây có thể bị lệch vị trí. Điều này sẽ ảnh hưởng đến quá trình phát triển của cây con, đặc biệt là quá trình ra rễ.

4. Lưu ý khi thực hiện kỹ thuật chiết cành cây mai vàng

Trước khi tiến hành cắt bó chiết,  bạn cần tưới nước đầy đủ cho cây. Điều này giúp tăng tỷ lệ sống của cây sau khi được chiết cành.

Quá trình ra rễ của cây mai tốn khá nhiều thời gian. Do đó, bạn nên kiên nhẫn và không nôn nóng mở bó chiết để kiểm tra cây quá thường xuyên. Hãy chờ cho cây ra rễ trong khoảng thời gian từ 5 đến 6 tháng.

Trong những ngày mưa, hãy lưu ý xem bó bầu có bị ngấm nước hay không. Nếu có, bạn có thể sử dụng tăm để tạo những lỗ nhỏ để nước thoát ra. Trong những ngày khô hạn, hãy đảm bảo bổ sung đủ lượng nước để bó bầu giữ ẩm.

Quá trình ra rễ khá tốn thời gian, từ 5 đến 6 tháng (Nguồn ảnh: Internet)

Bài viết trên vừa chia sẻ đến bạn kỹ thuật chiết cành cây mai vàng đơn giản, dễ thực hiện nhưng vô cùng hiệu quả. Hy vọng những chia sẻ này giúp bạn có thể áp dụng để nhân giống những cây mai yêu thích của mình nhé.

>>> Xem thêm: Hướng dẫn kỹ thuật tạo dáng cho cây mai vàng đơn giản