Nhu cầu dinh dưỡng của dê - bí quyết chăn nuôi nhà nông

Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ trong quá trình chăn nuôi là vô cùng quan trọng và cần thiết. Điều này giúp cho sức khỏe vật nuôi được cải thiện, tăng sức đề kháng, nâng cao năng suất chuồng trại. Trong bài viết này, Kênh thông tin nông  nghiệp tổng hợp sẽ có những chia sẻ về nhu cầu dinh dưỡng của dê đến với bà con.

1. Nhu cầu dinh dưỡng của dê trong chăn nuôi

Thức ăn đóng vai trò quan trọng trong quá trình lớn lên và phát triển của dê. Việc cung cấp đầy đủ nguồn thức ăn dinh dưỡng cho dê, đặc biệt là dê nuôi nhốt sẽ giúp chúng phát triển nhanh, nâng cao năng suất chuồng trại.

1.1. Nhu cầu dinh dưỡng của dê về vật chất khô

Nhu cầu nhận vật chất khô của dê được tính dựa trên khả năng ăn tự do và tùy vào tính sản xuất của con giống. Nhu cầu vật chất khô trung bình là từ 3 - 6%, tùy vào trọng lượng cơ thể của dê. Nếu so sánh với trâu bò thì dê có mức thu nhận cao hơn, đặc biệt là dê trong thời kỳ vắt sữa của tháng thứ nhất và tháng thứ hai.

 Vật chất khô là nhu cầu cần thiết của đa số loài động vật dạ cỏ (Nguồn ảnh: internet)

Dê có thể ăn được hầu hết các loại lá cây, cỏ, các loại phụ phế phẩm nông - công nghiệp dành cho chăn nuôi. Theo một số thí nghiệm ở miền Bắc, giống dê Bắc Thảo được nuôi nhốt hoàn toàn có thể ăn cỏ voi, keo dậu, ngọn mía, cỏ ghine. Nhu cầu vật chất khô của loại giống này sẽ rơi vào khoảng 2.75 - 2.87kg/100kg thể trọng.

Ví dụ về nhu cầu dinh dưỡng vật chất khô cho giống dê Bắc Thảo

• Dê từ 0 đến 3 tháng tuổi cần 1.52kg vật chất khô+ 0.24kg Protein/1 kg tăng trọng
• Dê từ 0 đến 8 tháng tuổi cần 4.49kg vật chất khô + 0.72kg Protein/1 kg tăng trọng
• Dê từ 0 đến 9 tháng tuổi cần 6.02kg vật chất khô + 0.82kg Protein/1 kg tăng trọng
• Dê từ 0 đến 12 tháng tuổi cần 8.20kg vật chất khô + 0.9kg Protein/1 kg tăng trọng

1.2. Nhu cầu dinh dưỡng của dê về nguồn năng lượng

Muốn dê phát triển, hấp thụ các chất dinh dưỡng thì việc bổ sung nguồn năng lượng cho dê là vô cùng quan trọng. Nếu bà con để dê thiếu hụt năng lượng thì sẽ dẫn đến tình trạng dê sụt ký, chậm lớn, không phát triển. Đối với dê đã trưởng thành thì kéo theo tình trạng giảm trọng lượng sữa và trọng lượng cơ thể.

Nguồn năng lượng là vô cùng quan trọng cho hoạt động và phát triển của dê (Nguồn ảnh: internet)

Nhu cầu dinh dưỡng của dê về nguồn năng lượng phụ thuộc vào trọng lượng cơ thể, độ tuổi, khả năng sinh trưởng, sản xuất. Ngoài ra nó còn phụ thuộc vào yếu tố môi trường và sự phát triển của lông.

1.3. Nhu cầu dinh dưỡng của dê về Protein

Protein là thành phần quan trọng kiến tạo nên cơ thể vật nuôi, có ảnh hưởng to lớn đến sự phát triển của vật nuôi. Nhu cầu dinh dưỡng ở dê về Protein được chia làm hai loại: nhu cầu duy trì và nhu cầu sản xuất.

• Nhu cầu Protein duy trì

Đây là lượng protein cần thiết để bù đắp vào sự mất mát trong quá trình hoạt động như bài tiết phân, nước tiểu, mồ hôi… Mức protein cần cho duy trì là khoảng 1g Protein tiêu hóa cho 1kg trọng lượng sống.

•  Nhu cầu Protein cần cho sản xuất

Đây là lượng nhu cầu cần cho hoạt động sản xuất như sinh sản, nuôi dưỡng bào thai, sinh trưởng và sản xuất sữa.

• Nhu cầu protein vào giai đoạn cuối của thai kỳ sẽ cao hơn giai đoạn đầu
• Nhu cầu protein sinh trưởng ảnh hưởng đến mức độ tăng trọng hằng ngày của dê. Nếu tăng trọng 50g/ngày thì cần một lượng protein tiêu hóa là 23 - 60g. Nếu tăng trọng 100g/ngày thì cần một lượng protein tiêu hóa là 33 - 70g.
• Nhu cầu protein trong sản xuất sữa sẽ phụ thuộc vào hàm lượng chất béo đạt được trong sữa. Nếu hàm lượng chất béo cao thì cần protein cao.

1.4. Nhu cầu dinh dưỡng của dê về nguồn khoáng

Chất khoáng là nhu cần cần thiết để phát triển xương, răng, mô và cấu thành nên các enzym, hocmon và những chất cần thiết khác cho quá trình trao đổi chất bình thường.

Bổ sung đầy đủ nhóm chất sẽ tạo nên những giá trị to lớn về năng suất ở dê (Nguồn ảnh: internet)

Nhu cầu dinh dưỡng của dê về chất khoáng cho thể chia làm hai loại là khoáng vi lượng và khoáng đa lượng.

• Nhóm khoáng vi lượng

• Sắt (Fe): nguyên tố cần thiết cho quá trình hình thành hemoglobin và các enzim trong quá trình oxi hóa
• I ốt (I): nguyên tố cần thiết cho quá trình tổng hợp hoc môn tuyến giáp trạng để điều chỉnh cường độ trao đổi chất
• Kẽm (Zn): cần thiết trong quá trình sản xuất các loại enzym. Nếu thiếu kẽm thì cơ thể dê sẽ bị hạn chế sinh trưởng, giảm sinh tinh ở con đực và giảm khả năng thu nhận thức ăn.
• Mangan (Mn): cần thiết cho hoạt động enzym. Nếu thiếu Mn dê sẽ bị giảm khả năng sinh sản, chân bị biến dạng, đi lại khó khăn.

• Nhóm khoáng đa lượng 

• Canxi (Ca): cần thiết cho việc kiến tạo xương, răng và trong quá trình tạo sữa
• Phốt - pho (P): đây cũng là một nguyên tố cần thiết cho mô và xương, thiếu P làm dê sinh trưởng và phát triển kém.
• Natri (N) và Clo (Cl): Làm tăng tính ngon miệng cho dê
• Magie (Mg): Cần thiết cho hệ thống thần kinh, enzym. Nếu thiếu Mg cơ thể dê dễ bị kích thích, biếng ăn và hóa vôi mô mềm
• Lưu huỳnh (S): Cần thiết cho quá trình tổng hợp Protein ở dê.

1.5. Nhu cầu dinh dưỡng của dê về nước

Dê có nhu cầu về nước đặc biệt thấp, nếu so sánh nó có thể là loài có nhu cầu thấp nhất trong các loài gia súc nhai lại. Tuy nhiên, trong điều kiện môi trường từ 20 - 40 độ C thì nhu cầu này lại tăng. Vì vậy bà con nên tạo điều kiện cho dê uống nhiều nước, nhất là dê cái sữa. Điều này sẽ giúp chất lượng sữa của dê tăng cao. Thông thường nhu cầu về nước của dê sữa trong mùa khô là khoảng 3 lít/ngày.

Bổ sung lượng nước đủ giúp sữa của dê đạt chất lượng ổn định (Nguồn ảnh: internet)

1.6. Nhu cầu dinh dưỡng của dê về vitamin

Nhóm vitamin C, K, B là nhóm vitamin không cần đòi hỏi cao từ khẩu phần ăn của dê. Tuy nhiên cần bổ sung cho dê các nhóm vitamin D và vitamin E. Bởi vì vitamin D có tầm quan trọng trong việc canxi hóa xương; vitamin E liên quan tới quá trình bảo vệ toàn bộ màng sinh học.

2. Cách thức bổ sung dinh dưỡng cho dê trong chăn nuôi

Hiện nay dê được nuôi nhiều ở miền Bắc nước ta. Bà con ở đây thường bổ sung dinh dưỡng cho dê bằng hai cách là chăn thả và thụ động.

2.1. Cho dê ăn tự do trong quá trình chăn thả

Chăn thả được xem như là một cách thức tích cực để dê có thể bổ sung dinh dưỡng nhanh nhất. Mặc dù lượng thức ăn dê ăn được trong khoảng thời gian này là khá ít nhưng lại hấp thụ được nhiều chất dinh dưỡng nhất. Hằng ngày bà con nên cho dê được ăn tự do trong 5 - 6 tiếng, đồng thời giảm stress khi bị nhốt quá nhiều.

2.2. Chủ động cung cấp thức ăn cho dê

Cách thức này thì bà con chuẩn bị cỏ và cho dê ăn trong quá trình phát triển. Khi cung cấp thức ăn theo hình thức này thì bà con cần chuẩn bị thêm máng ăn dài, rộng, bề ngang cao, tránh việc rơi vãi thức ăn ra ngoài.

3. Một số lưu ý khi cung cấp nhu cầu dinh dưỡng của dê

Việc bổ sung nguồn dinh dưỡng cho dê là vô cùng cần thiết. Tuy nhiên bà con phải lưu ý một số điều sau đây, tránh gây nguy hiểm cho dê:

• Khẩu phần ăn của dê nên được đa dạng để bổ sung đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho dê.
• Vào mùa đông thì nên tăng lượng thức ăn khô cho dê.
• Không nên thay đổi thức ăn của dê một cách đột ngột, dễ khiến dê bị ứ và bỏ ăn, nên thay đổi dần dần
• Bổ sung đầy đủ protein, khoáng chất và vitamin cho dê.

Kết luận

Bài viết đã chia sẻ chi tiết các thông tin về nhu cầu dinh dưỡng của dê. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi cung cấp sẽ giúp ích cho bà con trong chăn nuôi.

Truy cập vào trang Agridoctor - Kênh thông tin nông nghiệp tổng hợp để biết thêm nhiều kiến thức bổ ích về nông nghiệp.

Xem thêm: Nhu cầu dinh dưỡng của cây mía và cách bón phân hợp lý