Bệnh đốm đồng tiền trên cây mai: Tìm hiểu dấu hiệu bệnh, nguyên nhân và cách điều trị

Bệnh đốm đồng tiền là bệnh hại cây trồng xảy ra phổ biến trên các cây thân gỗ như mai, quýt, cam, bưởi, nhãn,... Bệnh đốm đồng tiền trên cây mai xảy ra khá phổ biến trên những cây mai già, tán lá rậm rạp. Mặc dù bệnh không gây tác hại lớn đến cây trồng nhưng nếu để bệnh lan ra trên diện rộng, sẽ ảnh hưởng đến sự sinh trưởng, phát triển ra hoa của cây và gây mất thẩm mỹ trên thân cây. Vậy bệnh đốm đồng tiền trên cây mai là bệnh gì? Dấu hiệu nhận biết bệnh và cách phòng, điều trị bệnh ra sao, chúng ta hãy cùng tìm hiểu nhé!

1. Bệnh đốm đồng tiền là bệnh gì?

Bệnh đốm đồng tiền trên cây mai là một bệnh thường gặp ở các thân cây, cành già. Bệnh có tên khoa học là địa y. Tác nhân gây bệnh là địa y, một dạng cộng sinh giữa nấm và rêu. Bệnh thường xuất hiện trên các thân cây, cành giá với những đốm nhỏ màu trắng xám và lan dần ra toàn thân. Vết bệnh trên thân cây thường có hình dáng, kích thước giống đồng tiền nên được gọi là bệnh đốm đồng tiền. Đây là loại bệnh thường có ở các cây thân gỗ như nhãn, chôm chôm, cam, quýt,… Bệnh nếu không được điều trị kịp sẽ lan rộng. Bệnh tuy không ảnh hưởng lớn đến sức khỏe cây trồng nhưng ảnh hưởng đến yếu tố thẩm mỹ và tốc độ sinh trưởng, phát triển của cây mai.

Bệnh đốm đồng tiền thường xuất hiện nhiều ở các cây thân gỗ (Ảnh: Sưu tầm)

2. Dấu hiệu nhận biết cây mai mắc bệnh đốm đồng tiền

Dấu hiệu dễ nhận biết của bệnh đốm đồng tiền trên cây mai là trên thân cây xuất hiện các đốm bệnh màu trắng xám có kích thước, hình dạng như đồng xu. Khi mới phát sinh bệnh, vết bệnh chỉ là những đốm rất nhỏ kích thước chỉ tầm trên dưới 2cm, có hình bầu dục hoặc hình tròn. Vết bệnh có màu xanh hoặc màu trắng xám. Khi gặp điều kiện thuận lợi cho nấm bệnh phát triển như vườn cây thiếu ánh sáng, độ ẩm cao thì vết bệnh phát triển dần, lan rộng ra tạo thành những mảng xù xì như da beo. Thân cây lúc này trở nên xấu xí, mất thẩm mỹ. 

Khi bệnh đốm đồng tiền trên cây mai phát triển, cây bị bệnh nặng thì bạn sẽ thấy những vết bệnh lan ra, xích lại gần nhau, liên kết với nhau tạo thành những mảng lớn với đủ loại hình thù, màu sắc loang lổ, xấu xí. Những vết bệnh có thể chồng chéo lên nhau khiến lớp vỏ cây dày lên. Lúc này, vỏ cây có độ xốp tựa như một lớp vải bao quanh gốc mai. 

Dấu hiệu nhận biết bệnh nấm đồng tiền (Ảnh: Sưu tầm)

Giai đoạn đầu của bệnh, bệnh thường xuất hiện ở phần thân gần gốc, lan rộng dần ra và phát triển dần sang các nhánh cấp 1, cấp 2.  Bệnh đốm đồng tiền trên cây mai không gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe của cây. Tuy nhiên, khi nấm bệnh phát triển sẽ tạo nên một môi trường ẩm ướt xung quanh phần thân gần gốc cây. Điều này, tạo điều kiện cho các loại nấm bệnh khác tấn công cây. 

3. Nguyên nhân, điều kiện phát sinh bệnh đốm đồng tiền

Nguyên nhân gây bệnh đốm đồng tiền ở cây mai là do các mảng địa y - dạng cộng sinh giữa rêu và nấm gây nên. Bệnh thường phát sinh trên những thân cây già cỗi, lâu năm, vỏ cây xù xì, có tán lá rậm rạp, thiếu ánh sáng. Bệnh thường xuất hiện nhiều ở các cây mai già, cây cổ thụ có vỏ cây bị mục. Bệnh phát triển tốt trong điều kiện thời tiết có độ ẩm cao, thiếu ánh nắng, ẩm thấp. 

Lúc đầu, các mảng địa y thường xuất hiện ở phần thân sát gốc, sau đó lan lên các nhánh cây. 

Trong vườn mai, khi mai còn nhỏ, cánh lá chưa phát triển nhiều, vườn cây thông thoáng, ánh nắng chiều đầy đủ, vườn luôn khô ráo khiến bệnh không xuất hiện hoặc xuất hiện rất ít. Nhưng càng về sau, khi cây lớn dần, cành lá nhiều, các tán lá giao nhau khiến ánh nắng không tỏa được mọi ngóc ngách của vườn cây, độ ẩm trong vườn cao,... đã tạo điều kiện cho bệnh địa y phát triển.  

Địa y thường tấn công các gốc mai già (Ảnh: Sưu tầm)

4. Điều trị và phòng trừ bệnh đốm đồng tiền

Bệnh đốm đồng tiền trên cây mai thường không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe của cây. Tuy nhiên, khi cây bị bệnh đốm đồng tiền, phần thân cây gần gốc thường ẩm ướt tạo điều kiện thuận lợi cho các loại nấm bệnh khác phát triển. Những mảng địa y lớn trên thân cây mai cũng gây ảnh hưởng rất lớn đến thẩm mỹ của cây mai. Đối với một loại cây dùng để trang trí thì yếu tố thẩm mỹ rất quan trọng. Chính vì vậy, khi mai bị bệnh, bạn cần có biện pháp điều trị, phòng trừ để tránh bệnh phát triển, lây lan sang các cây khác trong vườn. 

Khi mai bị bệnh đốm đồng tiền, bạn có thể dùng thuốc trừ nấm và diệt khuẩn Coc 85WP từ gốc đồng để phun cho cây. Bạn sử dụng 1 đến 2 gói Coc 85WP 20gr pha cho bình 8L. Nếu cây bị bệnh nặng hơn có thể pha 2-3 gói cho bình 16 lít. Phun thuốc ngay phần thân bị địa y tấn công. Sau khi phun 7 ngày, bạn lấy bàn chải mềm chà vào vết bệnh để vết bệnh bong ra hết. Nếu cây bị nặng, không khỏi ở lần đầu phun thì bạn tiến hành phun lần 2 cách lần một từ 7 - 14 ngày. Thời điểm phun tốt nhất là khi cây vừa chớm phát bệnh, tránh phun vào những ngày trời mưa. Lưu ý, không pha loại thuốc này với bất kỳ loại thuốc trị sâu bệnh nào khác của cây. 

Vườn mai rậm rạp, thiếu ánh sáng là điều kiện tốt để nấm bệnh tấn công (Ảnh: Sưu tầm)

Ngoài ra, khi cây bị bệnh, bạn còn có thể dùng thuốc Norshield 86.2 WG pha theo tỉ lệ 3g/lít nước. Dùng dung dịch đã pha quét ướt đều phần gốc, thân, cành bị bệnh liên tục 3 - 5 đợt, mỗi đợt cách nhau khoảng  7 - 10 ngày.

Đồng thời, để phòng trừ bệnh địa y trên cây mai bạn nên tạo sắp xếp vườn trồng mai khoa học, tạo điều kiện để vườn thông thoáng, giúp các cây nhận được ánh sáng đầy đủ, hạn chế môi trường để sâu bệnh phát triển, lây lan. Thường xuyên tỉa bỏ các cành già, cành thừa để tạo độ thông thoáng cho vườn cây. Hằng năm, vào đầu mùa mưa, bạn dung dịch thuốc Bordeaux 1% hoặc dung dịch nước vôi để quét lên để ngăn ngừa nấm bệnh sinh sôi, phát triển. Ngoài ra, bạn cũng có thể dùng Copper- B, Copper- Zinc  hoặc Coc 85 xịt ngừa lên những chỗ trên thân, cành cây thường bị bệnh.

Bệnh đốm đồng tiền trên cây mai không phải là loại bệnh quá nguy hiểm đối với cây trồng. Tuy nhiên, bệnh lại gây ảnh hưởng lớn đến yếu tố thẩm mỹ của cây. Chính vì vậy, biện pháp phòng ngừa, điều trị bệnh kịp thời, đúng cách là biện pháp cần thiết giúp cây mai luôn phát triển khỏe mạnh, cho hoa đẹp, đúng mùa. 

Bạn muốn tìm hiểu thêm về thông tin cây trồng, vật nuôi, truy cập kênh Bác sĩ Nông Nghiệp ngay nhé!

- Thông tin tham khảo được Bác sĩ nông nghiệp tổng hợp -