Ứng dụng công nghệ 4.0 trong nông nghiệp hiện nay thế nào?

Trước công cuộc cách mạng công nghiệp phát triển mạnh mẽ như hiện nay, nền nông nghiệp trong nước phải đổi mới, từ bỏ phương thức sản xuất cũ, lạc hậu. Thay vào đó là việc ứng dụng công nghệ tiên tiến kịp thời và có chọn lọc cho phù hợp với điều vào sản xuất nông nghiệp. 

Điều này làm tăng hiệu quả của chuỗi sản xuất cũng như thương mại hóa sản phẩm. Chọn để áp dụng những mô hình, kỹ thuật thiết thực và hiệu quả là yếu tố then chốt tạo nên sự phát triển thành công của nền nông nghiệp thông qua ứng dụng công nghệ tiên tiến, đặc biệt là trong thời kỳ 4.0 sản xuất sản phẩm.

1. Ứng dụng công nghệ 4.0 trong nông nghiệp là gì? 

• Ứng dụng công nghệ 4.0 trong nông nghiệp ứng dụng kết hợp với kỹ thuật sản xuất mới, tiên tiến hay còn gọi là công nghệ cao mang lại sự đột phá về năng suất, chất lượng sản phẩm nông nghiệp, đáp ứng kịp thời nhu cầu ngày càng cao của xã hội và đảm bảo sự bền vững trong phát triển nông nghiệp.

Công nghệ cao mang lại sự đột phá về năng suất, chất lượng sản phẩm nông nghiệp (Ảnh: Sưu tầm)

• Nông nghiệp công nghệ cao hội nhập và ứng dụng công nghệ cao, bao gồm công nghiệp hóa nông nghiệp (cơ giới hóa các khâu sản xuất, thu hoạch, tiền xử lý, chế biến...), tự động hóa, công nghệ, công nghệ thông tin, công nghệ vật liệu mới, công nghệ sinh học, v.v. giống cây trồng, vật nuôi năng suất, chất lượng cao…; phương pháp canh tác tiên tiến, canh tác hữu cơ…để có lợi nhuận cao trên một đơn vị sản xuất. 

• Công nghiệp 4.0 trong nông nghiệp mới chỉ tồn tại được nửa thế kỷ, nhưng nó đang cung cấp cho các cộng đồng nông dân các kỹ năng quản lý và tổ chức mà họ cần để quản lý đất đai tốt hơn. 

• Điều này cho phép chúng ta cân bằng việc tiêu thụ tài nguyên và phân bổ các nguồn lực chúng ta cần với số lượng chính xác mà một quốc gia cần để tối đa hóa sản xuất và giảm thiểu đầu vào. 

Từ đó, tạo ra một hệ thống thân thiện với môi trường và bền vững hơn so với các phương pháp trước đây.

Nông nghiệp công nghệ cao hội nhập và ứng dụng công nghệ cao (Ảnh: Sưu tầm)

>>> Xem thêm: Mô hình nông nghiệp hữu cơ: Mô hình trồng rau hữu cơ trong nhà lưới đạt hiệu quả cao

2. Xu hướng công nghệ nông nghiệp được áp dụng hiện nay 

2.1. Internet Of Things (IoT) 

Giám sát đồng ruộng trong canh tác nông nghiệp đòi hỏi nhiều sức người, sức của và cả thời gian. Công nghệ IoT (Internet of Things) mang đến một giải pháp thay thế cho các phương pháp canh tác truyền thống. 

Các thiết bị IoT có thể bao gồm một hoặc nhiều cảm biến thu thập dữ liệu và cung cấp thông tin chính xác về các ứng dụng di động hoặc phương tiện thời gian thực. Các cảm biến này thực hiện các hoạt động khác nhau như: Cảm biến đất, nhiệt độ, độ ẩm, giám sát động thực vật, v.v. 

Nó cũng tạo điều kiện cho việc giám sát từ xa các trang trại, tăng sự thuận tiện cho người nông dân. 

Các thiết bị IoT có thể bao gồm một hoặc nhiều cảm biến thu thập dữ liệu (Ảnh: Sưu tầm)

2.2. Robot nông nghiệp 

Tình trạng thiếu lao động là một vấn đề nghiêm trọng đối với nông dân, và gia tăng khi làm việc trên các cánh đồng lớn. 

Do đó, công ty khởi nghiệp đang chế tạo các robot hỗ trợ nông dân trong nhiều hoạt động nông nghiệp khác nhau, bao gồm hái, thu hoạch, trồng, cấy, phun thuốc, gieo hạt và làm cỏ,… 

Nông dân có thể sử dụng robot để tự động hóa các công việc lặp đi lặp lại trên đồng ruộng nên rất tiết kiệm công sức và cho ra kết quả chính xác hơn.

Các robot hỗ trợ nông dân trong nhiều hoạt động nông nghiệp khác nhau (Ảnh: Sưu tầm)

2.3. Trí tuệ nhân tạo (AI) 

AI cung cấp thông tin chi tiết dự đoán để dự đoán dữ liệu thời tiết, năng suất và giá cả cây trồng, đồng thời hỗ trợ đưa ra quyết định sáng suốt. Nhờ AI, chúng ta có thể tìm ra các giải pháp sáng tạo nhằm cải thiện chất lượng tổng thể của nông nghiệp. 

Ví dụ, dự đoán chất lượng cây trồng (HQV) là một cải tiến nông nghiệp được giới thiệu gần đây để xác định chất lượng và số lượng của trái cây và rau quả theo mùa thu hoạch. 

2.4. Công nghệ sinh học nông nghiệp 

Năng suất đang giảm mặc dù đã sử dụng tối đa thuốc trừ sâu, ảnh hưởng đến tính bền vững. Để khắc phục, ứng dụng công nghệ sinh học nông nghiệp để nâng cao chất lượng cây trồng, vật nuôi được xem là giải pháp cấp thiết. 

CRISPR-Cas9 là công nghệ chỉnh sửa gen được thảo luận gần đây cho phép độ đặc hiệu của mục tiêu với tốc độ và độ chính xác cao. Tạo ra cây chuyển gen với các đặc điểm mong muốn như kháng bệnh, chịu hạn và cho năng suất cao.

Ứng dụng công nghệ sinh học nông nghiệp để nâng cao chất lượng cây trồng, vật nuôi (Ảnh: Sưu tầm)

2.5. Nông nghiệp tái sinh 

Các phương pháp canh tác truyền thống dẫn đến đóng vảy và xói mòn và đất trong thời gian dài. Xới đất thường không cho đất nhiều thời gian để tái sinh giữa các vụ thu hoạch. 

Để khắc phục điều này, một công nghệ mới được gọi là nông nghiệp tái sinh đã ra đời. Nông nghiệp tái sinh tập trung vào việc giảm thiểu xáo trộn đất, tăng tính đa dạng sinh học của đất và phục hồi lớp đất mặt. 

Điều này bao gồm các thực hành khác nhau như không làm đất, canh tác không cày bừa và luân canh cây trồng. Ví dụ, cây che phủ được trồng để che phủ đất giữa các vụ nhằm khôi phục độ phì nhiêu cho đất. 

3. Đặc điểm của nông nghiệp công nghệ cao 

• Chi phí đầu tư lớn

• Ứng dụng khoa học và công nghệ mới nhất yêu cầu người vận hành, người hoạt động có trình độ cao hơn

• Xây dựng mô hình trang trại kiểu mới 

• Quy trình trồng trọt và chăn nuôi được kiểm soát chặt chẽ 

• Tối ưu hóa nhân viên, giảm thiểu rủi ro thiên tai 

• Phát triển các nguồn năng lượng mới, phân bón hữu cơ và thuốc trừ sâu tự nhiên 

Xây dựng mô hình trang trại kiểu mới (Ảnh: Sưu tầm) 

4. Yếu tố để phát triển nông nghiệp công nghệ cao 

• Kiến thức, hiểu biết và đam mê nông nghiệp 

• Không ngại khó, đừng nản lòng khi gặp thất bại ở những bước đầu áp dụng nông nghiệp công nghệ cao

• Biết cách nhìn nhận vấn đề và học hỏi từ những sai lầm khi thất bại 

• Quản lý dòng tiền hiệu quả để tiết kiệm chi phí đầu tư và tránh thất thoát lợi nhuận.

• Có cách xử lý đầu ra hiệu quả để tránh tình trạng “được mùa mất giá, mất mùa được giá”. 

• Chú trọng khâu chế biến và bảo quản sau thu hoạch để nâng cao giá trị nông sản 

• Có thể kết hợp mô hình canh tác công nghệ cao với du lịch sinh thái để nâng cao thu nhập.

• Đẩy mạnh công tác truyền thông để mở rộng phạm vi tiếp cận của các thương hiệu nông sản.

Nông nghiệp công nghệ cao không phải là mới đối với thế giới, tuy là khái niệm còn khá mới mẻ ở Việt Nam nhưng nó đã thu hút được sự quan tâm của chính phủ và các doanh nghiệp sản xuất do những lợi thế của nó so với nông nghiệp truyền thống, hứa hẹn sẽ là một bước tiến lớn của nền nông nghiệp nước nhà. 

Không ngại khó, đừng nản lòng khi gặp thất bại ở những bước đầu áp dụng nông nghiệp công nghệ cao (Ảnh: Sưu tầm)

Vì vậy, nhiều nhóm sản phẩm chủ lực cấp quốc gia và cấp tỉnh ứng dụng khoa học công nghệ tiên tiến, từ sản xuất giống phục vụ nông nghiệp đến chế biến tôm, cá tra. 

Nhiều công ty lớn áp dụng công nghệ hiện đại, tiên tiến ngang tầm khu vực và toàn cầu như TH (sữa), Dabaco (chăn nuôi), Nafoods (trồng trọt, chế biến trái cây), Masan (giết mổ, chế biến), Vingroup, Ba Huân, v.v. .. 

Những năm gần đây, nhiều vùng nông nghiệp, nhiều nhà máy chế biến sản phẩm công nghệ cao được hoàn thiện. Ở nhóm sản phẩm OCOP kết hợp giữa truyền thống và ứng dụng khoa học công nghệ nên rất đa dạng, phong phú, chất lượng cao, mẫu mã bao bì đẹp, truy xuất nguồn gốc dễ dàng. 

Tiếp cận công nghệ 4.0 trong nông nghiệp được coi là hướng đi tất yếu của Việt Nam. Các giải pháp phần mềm, hệ thống định vị GIS và máy móc hiện đại có thể tối đa hóa năng suất, giảm lao động và tăng lợi nhuận cho nông dân. 

Hy vọng, với những nỗ lực của toàn thể bà con làm nông nghiệp và sự quan tâm sâu sắc của Nhà nước thì chúng ta sẽ sớm đạt được những thành tựu rõ ràng, mang tính đột phá hơn.

>>> Xem thêm: Mô hình tôm lúa theo tiêu chuẩn nông nghiệp hữu cơ, mở ra hướng đi bền vững cho bà con nông dân

Nếu có thắc mắc hoặc muốn tư vấn vui lòng liên hệ: Hotline 02871069698 hoặc Fanpage Bác sĩ Nông nghiệp.

- Thông tin tham khảo được Bác sĩ nông nghiệp tổng hợp -