Bệnh đầu vàng trên tôm: Nguyên nhân và cách phòng trị hiệu quả

Bệnh đầu vàng trên tôm là bệnh hại nguy hiểm do vi rút gây ra. Bệnh xảy ra ở tôm mọi lứa tuổi. Tôm bị bệnh có tỷ lệ chết rất cao, gây ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả chăn nuôi tôm. Để hiểu rõ hơn về căn bệnh này, mời bà con cùng thông tin nông nghiệp tham khảo những thông tin chi tiết về bệnh bao gồm nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng trị bệnh thông qua bài viết sau: 

1. Nguyên nhân gây bệnh đầu vàng trên tôm 

Bệnh đầu vàng trên tôm do virus hình que kích thước 44±6x173±13nm gây nên. Nhân của virus có đường kính khoảng 15 nm, chiều dài tầm 800 nm. Cấu trúc acid nhân là ARN gần giống họ Rhabdoviridae hoặc gần giống nhóm virus dạng sợi họ Paramyxoviridae. Một số nguyên nhân cụ thể gây bệnh đầu vàng trên tôm bao gồm:

• Nhiễm virus: Tôm bị nhiễm virus gây bệnh đầu vàng thông qua việc tiếp xúc với tôm bị nhiễm bệnh hoặc với môi trường nước bị nhiễm virus. Vi khuẩn trong môi trường nước cũng có thể góp phần tăng khả năng lây lan của virus.

• Stress: Tôm nuôi bị stress do môi trường sống biến đổi nhiệt độ, biên độ sóng, chất lượng nước kém, cường độ ánh sáng không phù hợp, và các yếu tố môi trường khác có thể làm suy yếu hệ miễn dịch của tôm. Từ đó, tạo điều kiện thuận lợi cho virus tấn công.

Bệnh đầu vàng thường xảy ra nhiều nhất ở giai đoạn tôm non, khi hệ miễn dịch của tôm còn chưa hoàn thiện và dễ bị tác động bởi các yếu tố môi trường và vi rút gây bệnh.

Bệnh đầu vàng trên tôm xảy ra chủ yếu ở các ao nuôi có điều kiện môi trường xấu, mật độ nuôi cao. Bệnh thường xuất hiện sau khi thả giống 20 ngày, nhất là tôm ở giai đoạn 50 - 70 ngày đối với các ao nuôi tôm sú thâm canh. 

Bệnh đầu vàng trên tôm lây truyền theo đường nằm ngang, tôm nhiễm bệnh bài tiết virus ra môi trường và truyền bệnh cho tôm khỏe mạnh khác trong ao nuôi.

Bệnh đầu vàng trên tôm là bệnh truyền nhiễm do vi rút gây ra (Nguồn: Internet)

2. Triệu chứng của bệnh đầu vàng trên tôm

Một số triệu chứng nhận biết bệnh đầu vàng trên tôm, bao gồm: 

• Mang, gan tụy của tôm có màu vàng nhạt. Toàn thân tôm có màu nhợt nhạt. Màu sắc vàng có thể lan tỏa từ vàng đầu ra các vùng khác trên cơ thể tôm.

• Tôm suy yếu, không phát triển tốt, tôm chậm lớn và thiếu sức sống.

• Tôm bị bệnh thường thể hiện không quan tâm đến thức ăn và có thể thấy tôm ở dưới mực nước thấp hơn bình thường.

Nếu quan sát thấy các dấu hiệu trên, bà con cần có sự can thiệp và chẩn đoán từ các chuyên gia để xác định chính xác liệu tôm có bị bệnh đầu vàng hay không. Điều này cần thông qua quá trình kiểm tra và phân tích mẫu tôm, hoặc tư vấn từ các chuyên gia trong lĩnh vực nuôi trồng tôm. Xác định bệnh đầu vàng trên tôm thông qua các kiểm tra: 

• Kiểm tra tiêu bản máu có dấu hiệu bất thường.

• Kiểm tra mô bệnh học tế bào thấy có hiện tượng hoại tử xuất hiện ở nhiều cơ quan và các thể vùi trong tế bào chất, nhân phân mảnh và thoái hóa kết đặc ở nhiều vùng tế bào như tế bào mang, hệ bạch huyết, tế bào kẽ gan tụy,…

Phát hiện tôm bị bệnh đầu vàng, bà con nên nhanh chóng áp dụng các biện pháp phòng trị để hạn chế thiệt hại do bệnh gây ra. 

Dấu hiệu của bệnh đậu vàng trên tôm (Nguồn: Internet)

3. Phòng trị bệnh đầu vàng trên tôm

Hiện tại bệnh đầu vàng trên tôm vẫn chưa có thuốc đặc trị hiệu quả. Vì vậy, phòng ngừa bệnh được xem là biện pháp ưu tiên áp dụng. Để phòng trị bệnh đầu vàng trên tôm, bà con có thể thực hiện các biện pháp sau:

• Chọn giống tôm nuôi khỏe mạnh, sạch bệnh. 

• Đảm bảo môi trường nuôi tôm sạch sẽ, đảm bảo lưu thông nước tốt và kiểm soát tốt các yếu tố như nhiệt độ, độ pH và mực nước.

• Theo dõi chất lượng nước đều đặn, bao gồm kiểm tra độ mặn, độ oxy hòa tan, NH3/NH4+ và NO2- để đảm bảo nước trong ao nuôi đủ sạch và không gây stress cho tôm.

• Sử dụng nước và thức ăn đảm bảo chất lượng, không chứa các tác nhân gây bệnh và đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ cho tôm 

• Hạn chế tiếp xúc giữa các ao nuôi và nguồn nước nhiễm bệnh, kiểm tra sức khỏe tôm thường xuyên và tách tôm bị nhiễm bệnh ra khỏi quần thể.

• Có thể sử dụng các chế phẩm sinh học tự nhiên như vi khuẩn có lợi hoặc enzyme để cải thiện hệ miễn dịch và giảm nguy cơ mắc bệnh đầu vàng trên tôm.

• Tránh nuôi tôm mật độ cao để nhằm ngăn tình trạng cạnh tranh thức ăn và giảm stress cho tôm.

Tóm lại, để hạn chế, phòng ngừa bệnh đầu vàng trên tôm, bà con cần tuân thủ các biện pháp quản lý ao nuôi và chăm sóc tôm như kiểm soát chất lượng nước, duy trì điều kiện sống tốt, tạo môi trường ao nuôi kháng virus, và đảm bảo vệ sinh an toàn khi nhập tôm giống. Cũng cần thực hiện các biện pháp kiểm soát dịch bệnh, bao gồm kiểm tra sức khỏe tôm, chẩn đoán và xử lý tôm nhiễm bệnh một cách kịp thời.

>>> Xem thêm: Nguyên nhân gây bệnh đốm đen trên tôm và cách xử lý bệnh hiệu quả