Biện pháp phòng bệnh ehp trên tôm thẻ chân trắng hiệu quả

Bệnh EHP trên tôm là một loại dịch bệnh nguy hiểm thường gặp ở tôm thẻ chân trắng. Bệnh gây ảnh hưởng rất lớn đến ngành nuôi tôm công nghiệp hiện nay, làm giảm năng suất tôm thu hoạch khiến thu nhập của bà con chăn nuôi tôm giảm sút. Để hạn chế những thiệt hại do bệnh EHP trên tôm thẻ chân trắng, theo thông tin nông nghiệp, bà con nên có các biện pháp chủ động phòng ngừa bệnh. 

1. Tìm hiểu bệnh ehp trên tôm thẻ chân trắng

Bệnh EHP là một bệnh nguy hiểm trên tôm thẻ chân trắng gây tử vong đáng kể trong ngành nuôi trồng tôm do ký sinh trùng Enterocytozoon hepatopenaei (EHP) gây ra. EHP thường ký sinh trong gan, tụy của tôm. Trong điều kiện thuận lợi, ký sinh trùng sẽ nhân lên trong tế bào chất của biểu mô ống gan, tụy gây cản trở quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng, dẫn đến tình trạng tôm chậm lớn, còi cọc, suy giảm đề kháng. 

Dấu hiệu của bệnh EHP trên tôm thẻ chân trắng (Nguồn: Internet)

Tôm nhiễm bệnh EHP thường có kích cỡ không đồng đều, nhỏ, chỉ đạt kích thước từ 10 – 40% so với tôm không nhiễm bệnh. Bệnh EHP trên tôm khiến tôm mềm vỏ, giảm ăn, rỗng ruột, chết rải rác. Màu sắc tôm thường chuyển sang màu trắng đục hoặc màu sữa. Bệnh EHP trên tôm có thể đến từ một số nguyên nhân, bao gồm: 

• Stress: Rối loạn stress có thể làm tăng nguy cơ tôm bị nhiễm bệnh EHP. Các yếu tố stress như thay đổi nhiệt độ, nước ô nhiễm, chất lượng nước kém, nuôi tôm mật độ cao, vận chuyển, thời tiết bất lợi và điều kiện sống không phù hợp có thể làm giảm sức đề kháng của tôm và tạo điều kiện thuận lợi cho ký sinh trùng EHP phát triển.

• Lây nhiễm qua đường tiếp xúc: ký sinh trùng EHP có thể lây nhiễm cho tôm khỏe mạnh qua tiếp xúc với tôm nhiễm bệnh hoặc các vật thể nhiễm bệnh như nước ao nuôi nhiễm bệnh, các công cụ, thiết bị nuôi trồng tôm chưa được vệ sinh đúng cách.

• Tác động môi trường: Các yếu tố môi trường như nhiệt độ, độ pH, độ mặn, lượng oxy hòa tan trong nước, và chất lượng nước có thể tác động đến sự lây lan và tổn thương từ bệnh EHP. Môi trường nước không thích hợp có thể làm giảm sức đề kháng của tôm và làm tăng khả năng nhiễm bệnh EHP.

• Di truyền: Di truyền cũng có thể đóng vai trò trong sự nhạy cảm của tôm đối với bệnh EHP. Một số dòng tôm có khả năng chống chịu bệnh tốt hơn, trong khi những dòng tôm khác có thể dễ bị nhiễm bệnh hơn.

Bệnh EHP trên tôm thẻ chân trắng không gây chết tôm hàng loạt nhưng khiến năng suất thu hoạch giảm đáng kể, gây thiệt hại lớn về kinh tế của bà con nuôi tôm. 

2. Các biện pháp phòng bệnh EHP trên tôm thẻ chân trắng

Để phòng bệnh EHP trên tôm thẻ chân trắng, bà con có thể áp dụng các biện pháp sau: 

• Sử dụng tôm giống sạch bệnh

- Dùng con giống nông nghiệp sạch bệnh để chăn nuôi. Tôm bố, mẹ dùng sinh sản phải sạch bệnh và không nhiễm EHP. Trước khi đưa tôm bố mẹ vào sinh sản, phải tiến hành kiểm tra tôm bố mẹ, (mẫu phân) bằng phương pháp nested PCR. Test âm tính mới sử dụng.

- Không sử dụng động vật sống như giun nhiều tơ sống, nghêu, sò để làm thức ăn cho tôm trong quá trình sinh sản. Nếu sử dụng phải thực hiện đông lạnh trước rồi tiến hành sấy với nhiệt độ 70 độ C trong 10 phút để diệt các virus, mầm bệnh mới tiến hành cho tôm ăn.

•  Cải tạo ao nuôi tôm đúng cách 

- Xử lý ao nuôi thật kỹ trước và sau mỗi vụ nuôi. Đặc biệt, đối với những ao nuôi đã từng xuất hiện bệnh EHP trên tôm thẻ chân trắng, phải tiến hành xử lý, khử trùng kỹ. 

- Bào tử của EHP có vỏ dày nên Chlorine với hàm lượng cao cũng khó tiêu diệt được bào tử EHP. Vì vậy, bà con phải xử lý ao nuôi bằng vôi sống trước khi thả tôm giống. 

Bệnh EHP có thể khiến tôm chết hàng loạt (Nguồn: Internet)

• Quy trình dùng vôi diệt bào tử EHP

- Trước hết, bà con cần dọn sạch bùn bã trong ao rồi tiến hành phơi ao từ 10 - 15 ngày cho khô. Cày xới sâu khoảng 10 -12 cm rồi bón vôi CaO khắp đáy ao với liều lượng 6 tấn/ha. Tiếp tục phơi ao thêm 1 tuần nữa trước khi lấy nước vào ao. 

- Sau khi bón vô CaO, pH trong đất thường sẽ tăng lên rất cao (có khi >12). Sau đó độ pH sẽ trở lại bình thường khi nó hấp thụ CO2 để trở thành dạng CaCO3.

- Định kỳ dùng chế phẩm Vime-Bitech với liều lượng 1kg/2.000m3 nước hoặc Pond Vs 2l/1.000m3 nước nhằm cải tạo môi trường nước ao nuôi tốt hơn.

•  Xử lý khi trại tôm giống có nhiễm EHP

- Tất cả tôm nhiễm EHP phải được loại bỏ từ các trại sản xuất giống

- Tiệt trùng tất cả các thiết bị, vật dụng như các bộ lọc, dây sục khí, bể chứa nước, ống nước trong trại nuôi bằng dung dịch sát khuẩn. Sau khi tiệt trùng, thực hiện phơi nắng trong 7 ngày liên tục cho khô. 

- Toàn bộ nền (sàn) của trang trại có tôm bệnh phải được rửa lại bằng dung dịch sát khuẩn chlorine 200ppm.

Thực hiện tốt các biện pháp phòng ngừa trên sẽ giúp hạn chế bệnh EHP trên tôm thẻ chân trắng. 

>>> Xem thêm: Nguyên nhân gây bệnh MBV ở tôm sú và biện pháp kiểm soát bệnh hiệu quả

- Thông tin tham khảo được Bác sĩ nông nghiệp tổng hợp -