Biện pháp phòng ngừa một số bệnh trên cây lúa thường gặp

Lúa là cây trồng trọng điểm, mang lại giá trị kinh tế lớn cho ngành nông nghiệp Việt Nam. Hiện nay ở nước ta, diện tích lúa chiếm khoảng 82% diện tích đất canh tác. Có khoảng 52% sản lượng lúa được sản xuất ở đồng bằng sông Cửu Long, 18% sản lượng được sản xuất ở đồng bằng sông Hồng. 

Trồng lúa, sâu, bệnh hại luôn là vấn đề ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng, năng suất cây trồng. Bệnh trên cây lúa thường gặp như bệnh bệnh cháy lá, bệnh thối thân, bệnh bạc lá là những bệnh có thể xảy ra ở bất cứ vụ mùa nào trong năm, gây ảnh hưởng lớn hiệu quả kinh tế của bà con nông dân. Vì vậy, việc phòng trừ bệnh luôn được bà con ưu tiên hàng đầu nhằm hạn chế bệnh xuất hiện, gây hại cho cây. 

1. Biện pháp phòng ngừa bệnh trên cây lúa - bệnh thối thân

Bệnh thối thân ở cây lúa là bệnh do vi khuẩn gây ra. Vi khuẩn gây bệnh thối thân thường lưu tồn sẵn trong đất, trong nước và khi gặp điều kiện thuận lợi sẽ tấn công vào cây lúa. Vi khuẩn tấn công làm cây bị thối mạch, bị héo, chết vàng từng chồi. Bệnh nặng hơn sẽ khiến lúa rụi từng chòm khiến cả ruộng lúa chết dần. Khi nhổ lúa lên thì chồi bị đứt ngay gốc, ngửi thấy có mùi hôi thối. Thời điểm bệnh gây chết rụi cây thường ở vào giai đoạn lúa đẻ nhánh tối đa.

Bệnh thối thân thường nặng hơn ở những ruộng lúa bị ngộ độc hữu cơ, bị nhiễm phèn, nhiễm mặn, nhiễm rầy nâu hoặc nhiễm bệnh đạo ôn. 

Để phòng trừ bệnh thối thân trên cây lúa, bà con cần thực hiện các biện pháp sau:

• Khi bón phân cho lúa, nên bón cân đối lượng đạm, lân, kali. Tránh bón thừa phân đạm.

• Thường xuyên kiểm tra đồng ruộng, 

• Khi điều kiện canh tác và điều kiện thời tiết đang tạo thuận lợi cho bệnh phát triển thì bà con nông dân phải chủ động áp dụng các biện pháp phòng ngừa. 

• Khi phát hiện một vài cây bị bệnh có dấu hiệu như cây héo, lá còn xanh nhưng nhổ lên thì đứt gốc, có mùi thối thì bà con phải tiến hành tháo nước trong ruộng ra ngay. Sau đó, bà con rải vôi bột với liều lượng 20-25kg vôi/1.000 m2. Nếu ruộng lúa bị bệnh thối thân nặng, bà con nên kết hợp cả phun vôi và rải vôi:

Phun vôi: Tiến hành pha 1,5 kg vôi với 16 lít nước vào bình và để lắng cho nước trong. Sau đó lấy nước trong phun lá. Bà con nên sử dụng loại vôi nung (CaO) và phun nước vào để vôi rã ra thành bột sau đó cho nước vào ngâm.

Rải vôi: Bà con sử dụng vôi bột (CaCo3) với liều lượng 20-25kg để rải cho 1.000 m2. Bà con có thể phun nước vừa đủ để vôi hút ẩm hay trộn vôi bột với trấu ướt hoặc trộn với mụn xơ dừa hoặc mạt cưa trước khi rải.

Sau khi xử lý với vôi được khoảng 3 ngày, bà con kiểm tra lại xem nếu thấy rễ lúa ra trắng, lúa phát triển lại bình thường thì bắt đầu bón phân, chăm sóc lúa để lúa phát triển. 

Cây lúa bị thối thân (Nguồn: Internet)

2. Biện pháp phòng ngừa bệnh trên cây lúa - bệnh đạo ôn 

Bệnh hại cây trồng - bệnh đạo ôn hay còn gọi là bệnh cháy lá là bệnh do nấm gây ra. Bệnh có thể xuất hiện vào nhiều mùa trong năm, tấn công cây lúa ở giai đoạn mạ đến chín. Nấm bệnh thường tấn công các bộ phận của cây bao gồm lá, thân, cổ bông, cổ lá đòng, nhánh gié, hạt. Bệnh gây hại nặng trên lá (thường được gọi đạo ôn lá) và gây hại trên bông (được gọi đạo ôn cổ bông).

Để phòng trừ bệnh đạo ôn trên cây lúa, bà con cần thực hiện các biện pháp sau:

• Chọn giống lúa có khả năng ít nhiễm bệnh để gieo trồng.

• Khi gieo sạ, nên gieo với mật độ hợp lý (dưới 15kg/công)

• Khi bón phân cho lúa, lưu ý không bón thừa đạm. Nên bón cân đối lượng đạm, lân, kali.

• Hạn chế tình trạng ruộng thiếu nước. Nên phun phân bón lá ở giai đoạn lúa được 15-30 ngày sau sạ và trổ.

• Khi thấy thời tiết và điều kiện canh tác đang tạo thuận lợi cho nấm bệnh phát triển, bà con nên phun thuốc để phòng bệnh. Nên sử dụng thuốc BVTV phổ rộng để hạn chế bệnh đạo ôn và các bệnh khác. Chỉ phun ngừa cho lúa ở giai đoạn lúa 15-20 ngày sau sạ, thời điểm sắp trổ và sau khi trổ đều.

3. Biện pháp phòng ngừa bệnh trên cây lúa - bệnh cháy bìa lá

Bệnh cháy bìa lá hay còn gọi là bệnh bạc lá là một trong những bệnh thường xảy ra phổ biến trên lúa. Bệnh cháy bìa lá do vi khuẩn gây ra. Loại vi khuẩn này thường phát sinh và gây hại cho lúa từ thời kỳ mạ đến khi thu hoạch. Trong đó, vi khuẩn gây nặng nhất là vào thời kỳ lúa cuối đẻ nhánh đến khi trổ và chín sữa.

Cây lúa bị cháy bìa lá

Vi khuẩn gây bệnh bạc lá thường xâm nhập qua vết thương hoặc ở chóp lá và phát triển xuống. Biểu hiện của bệnh là lá thường có các vết cháy màu vàng xám nhạt, vết cháy và phần xanh còn lại của lá thường chia ranh giới bởi một đường màu sẫm.

Bệnh thường xảy ra ở những giống lúa thơm, ở ruộng lúa gieo sạ hoặc cấy quá dày, ruộng bón phân không cân đối, dư nhiều phân đạm.

Để phòng trừ bệnh cháy bìa lá trên cây lúa, bà con cần thực hiện các biện pháp sau:

• Khi gieo trồng, nên chọn giống lúa sạch bệnh. Trước khi sạ nên xử lý hạt giống trước.     

• Không nên gieo sạ quá dày, gieo sạ với mật độ hợp lý (dưới 120 kg/ha).

• Tăng cường bón phân hữu cơ, bón đủ lân, kali cho lúa. Tuyệt đối không bón thừa đạm, không phun phân bón lá có lượng đạm cao, không bón thúc muộn. 

Bài viết vừa chia sẻ đến bà con cách phòng ngừa một số bệnh trên cây lúa. Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp bà con có được những kiến thức, kinh nghiệm cần thiết cho việc trồng lúa. 

 >>> Xem thêm: Lúa bị sâu đục thân bướm 2 chấm gây hại và cách xử lý