Chào Bác Sĩ Nông Nghiệp hiện nay vườn sầu riêng của tôi đang có các hiện tượng thân bị nứt có chảy nhựa? Một số cây gặp hiện tượng cành bị khô cộng với lá có dấu hiệu bị xoắn lại, Bác Sĩ nông nghiệp có thể cho tôi biết là vườn sầu riêng của tôi đang bị bệnh gì được không?

Cảm ơn bà con đã gửi câu hỏi về cho trang Bác Sĩ Nông Nghiệp. Bác Sĩ xin được phép giải đáp các thắc mắc của bà con như sau:

1. Nguyên nhân làm cho cây sầu riêng nứt thân chảy mủ?

Hiện tại đang bước vào mùa mưa nếu cây sầu riêng có hiện tượng thân bị nứt có thể là do nguyên nhân cây đã bị nhiễm nấm bệnh nứt thân xì mủ do nấm phytophthora gây ra, hoặc cây đã bị bệnh đốm rong xâm nhập và gây hại.

1. Trường hợp sầu riêng bị nhiễm bệnh nứt thân xì mủ. 

Nếu bà con nhìn thấy các cây sầu riêng có dấu hiệu như các đốm màu nâu đen, thối dần và có nhiều mủ chảy ra từ vết thương thì cây sầu riêng đã bị bệnh nứt thân xì mủ gây hại. 

• Cần tiến hành phun các loại thuốc bảo vệ thực vật có chứa các nhóm hoạt chất sau Fosetyl-aluminium 95% ( Aliette 80 WP, 800 WG), Anacardic acid (Gekko 20SC), Dimethomorph 98% (Insuran 50WG), Dimethomorph 9% (90g/kg) + Mancozeb 60% (600g/kg) (Acrobat MZ 90/600 WP),... 

• Cạo bỏ các phần thân cành bị bệnh gây hại và sử dụng các thuốc bảo vệ thực vật phía trên quét trực tiếp vào mặt vết bệnh liên tục từ 3 - 4 ngày, cần bôi thuốc lên trước 9h sáng. 

• Ngoài ra, trong quá trình trồng bà con cần thường xuyên thăm khám vườn để kịp thời phát hiện các dấu hiệu của bệnh nứt thân xì mủ trên cây sầu riêng.

Nấm bệnh gây hại ở gốc sầu riêng (Ảnh: sưu tầm)

• Cần thu dọn các tàn dư của cây bệnh ra khỏi vườn và xử lý bằng cách đốt. Nếu cây bị chết cần phải nhổ bỏ và vệ sinh hố trồng bằng vôi và chất khử khuẩn rồi mới tiến hành trồng cây mới vào.

• Bà con tiến hành phun phòng các loại trừ nấm gốc đồng, mancozeb, ridomil gold,.., định kỳ để hạn chết sự phát triển mầm bệnh.

2. Trường hợp là do bệnh đốm rong gây hại trên cây sầu riêng. 

• Bà con nếu quan sát trên bề mặt lá và thân cây sầu riêng có những đốm màu gạch tôm hoặc trắng, bề mặt hơi nhô lên thì cây đã bị nấm gây ra bệnh đốm rong tấn công và gây hại, trong trường hợp này nếu nấm gây hại trên thân và cành cây sầu riêng thì có thể gây nứt vỏ cây và tạo điều kiện cho nấm bệnh khác (bệnh nứt thân chảy mủ, bệnh thán thư, nấm hồng) tấn công và gây hại làm cho cây sầu riêng xuất hiện hiện tượng chảy nhựa.

• Để phòng và trị bệnh đốm rong gây hại trên sầu riêng bà con cần phải tiến hành cắt tỉa để tạo độ thông thoáng cho cây sầu riêng.

• Tiến hành phun phòng và trừ bệnh bằng các thuốc trừ bệnh chứa gốc đồng như Bordeaux, Copper Oxychloride 29% + Cymoxanil 4% + Zineb 12%,...

2. Nguyên nhân của hiện tượng rụng lá khô cành ở cây sầu riêng là gì?

Hiện tượng khô cành, rụng lá ở sầu riêng có rất nhiều nguyên nhân gây như bệnh thán thư, bệnh cháy lá chết ngọn, bệnh nấm hồng với nhiều biểu hiện khác nhau.

1. Trường hợp rụng lá trên cây sầu riêng do bệnh thán thư

• Hiện tượng rụng lá ở cây sầu riêng do bệnh thán thư gây ra có biểu hiện ban đầu là các đốm tròn màu nâu đậm có đường viền dọc theo mép và gân lá chính.

• Bệnh thán thư trên cây sầu riêng gây hại chủ yếu vào mùa khô, bà con cần chú ý dọn vệ sinh vườn sầu riêng thường xuyên. Cần bổ sung phân bón và tưới nước đầy đủ cho cây sầu riêng vào mùa mưa.

• Cần cắt tỉa và tiêu hủy các cành (nhánh) cây sầu riêng bị bệnh kết hợp phun các loại thuốc bảo vệ thực vật có chứa đồng, mancozeb, Copper sulfate (Tribasic) 345 g/l + Cymoxanil 35 g/l. 

2. Nguyên nhân gây rụng lá và khô cành ở cây sầu riêng do bệnh khô lá chết ngọn

• Bệnh khô lá chết ngọn ở cây sầu riêng thường xảy ra vào mùa mưa và gây hại nhiều ở sầu riêng trong vườn ươm và giai đoạn kiến thiết cơ bản. ở cây sầu riêng trưởng thành bệnh thường gây hại ở nhiều cành non.

• Tiến hành cắt tỉa cây bệnh, và phun các loại thuốc bảo vệ thực vật có chứa Hexaconazole, Difenoconazole, Propiconazole,...

Bệnh khô lá chết ngọn ở cây sầu (Ảnh: sưu tầm)

3. Rụng lá và khô cành ở cây sầu riêng do nấm hồng gây ra 

• Nấm bệnh ban đầu gây hại nhiều ở các cành, sau đó lây lan ra các nhánh nhỏ hơn, hút chất dinh dưỡng của cây sầu riêng, làm cành bị khô rụng cả cành và lá. Nấm bệnh ban đầu là các đốm có màu trắng sữa, hơi ngả vàng sau đó chuyển dần thành màu hồng.

• Bà con cần tiến hành phun thuốc trừ bệnh có chứa Hexaconazole, Copper sulfate, mancozeb khi mật độ nấm bệnh gây hại trong vườn sầu riêng quá nhiều.

3. Những điều bà con cần phải thực hiện để hạn chế nấm bệnh tấn công và gây hại trong vườn sầu riêng: 

Cần có các biện pháp phòng trừ dịch hại tổng hợp để phòng trừ các loại bệnh thường gặp trên cây sầu riêng như: 

• Thiết kế vườn trồng với mật độ và số cây phù hợp theo khuyến cáo.

• Thu gom và tiêu hủy triệt để các cây, bộ phận của cây sầu riêng bị bệnh nứt thân chảy mủ gây hại.

• Hầu hết các bệnh thường gặp trên cây sầu riêng thường xuất hiện và gây hại nhiều chủ yếu vào mùa mưa và các vườn cây ít chăm sóc. Khi canh tác cây sầu riêng cần chú ý cắt tỉa cây sầu riêng định kỳ để tạo sự thông thoáng cho vườn sầu riêng. Thường xuyên kiểm tra, thăm vườn để phát hiện triệu chứng bệnh gây hại sớm.

Cần cắt tỉa để hạn chế nấm bệnh gây hại trên cây sầu riêng (Ảnh: sưu tầm)

• Xử lý đất và nguồn nước kỹ càng trước khi canh tác cây sầu riêng.

• Trong quá trình trồng và chăm sóc cần kết hợp phân bón vô cơ, hữu cơ một cách cân bằng để cây có thể sinh trưởng và phát triển ổn định, tăng sức đề kháng cho cây.

• Vườn cây phải thoát nước tốt, tránh ứ đọng nước để hạn chế sự sinh sôi và phát tán của nấm bệnh

• Tiến hành phun phòng các loại thuốc (có trong danh mục thuốc bảo vệ thực vật được cấp phép sử dụng) như Mancozeb 80WP, Ridomil Gold, các loại thuốc trừ bệnh chứa gốc đồng (Cu)... định kỳ để phòng bệnh.