Một số loại sâu bệnh hại lúa vụ hè thu và các biện pháp phòng trừ

Sâu bệnh hại lúa vụ hè thu vẫn luôn là những yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất của cả vụ lúa. Thời tiết mùa hè thu sẽ là điều kiện thuận lợi để sâu bệnh phát sinh và gây hại. Vậy nên hôm nay thông tin nông nghiệp sẽ cung cấp cho bà con một số thông tin cũng như các biện pháp phòng trừ các loại sâu bệnh này.  

1. Thông tin chung về sâu bệnh hại lúa vụ hè thu 

Đối với cây lúa, tuỳ từng giai đoạn mà xuất hiện đối tượng sâu bệnh hại lúa vụ hè thu khác nhau. Bên cạnh đó, do điều kiện thời tiết diễn biến phức tạp như sẽ có ngày nắng nóng suốt cả ngày, nhiệt độ có thể lên đến 38 độ, 29 độ. Tuy nhiên lượng mưa trong các tháng hè thu lại không đáng kể vậy nên đây chính là điều kiện thích hợp để các loại sâu phát triển. 

2. Một số loại sâu bệnh hại lúa vụ hè thu

2.1 Sâu đục thân 

Dấu hiệu nhận biết: 

• Sâu đục thân là loại sâu bệnh hại lúa vụ hè thu sẽ thường xuất hiện khá sớm, từ giai đoạn lúa được 10 ngày - 25 ngày và cho đến khi lúa chín sáp. Trong trường hợp, nếu sâu xuất hiện sớm khi lúa dưới 30 ngày thì cây lúa sẽ có khả năng nảy chồi. 
• Với trường hợp, sâu tấn công ở giai đoạn cây lúa từ sau 40 ngày thì cây lúa sẽ không cho chồi hiệu quả và năng suất của lúa bị giảm đáng kể. 

Biện pháp trị sâu đục thân :

Để trị loại sâu bệnh hại lúa vụ hè thu này, bà con cần lưu ý một số điều sau: 

• Không nên gieo sạ quá dày 

• Bón phân hợp lý và tránh tình trạng bón dư đạm 

• Khi lúa được 40 ngày, nếu thấy bướm có màu trắng, cánh có hai chấm đen xuất hiện thì sau 6 ngày - 7 ngày, bà con nên tiến hành rải cách loại thuốc trừ sâu phù hợp.

Sâu đục thân là loại sâu bệnh hại lúa vụ hè thu xuất hiện khá sớm (Nguồn ảnh: Internet)

2.2 Sâu cuốn lá nhỏ 

Dấu hiệu nhận biết 

• Một trong các loại sâu bệnh hại lúa vụ hè thu là sâu cuốn lá nhỏ. Với đặc điểm nhận biết của sâu cuốn lá nhỏ đó là thân dài từ 8mm - 10mm và chúng có màu vàng nâu. Ở cánh có hai vệt ngang hình lượn sóng, có màu tro và ở rìa ngoài của cánh có niềm màu nâu sẫm hoặc màu xám. 
• Trứng của sâu cuốn lá nhỏ có hình bầu dục, màu vàng nhạt, độ dài khoảng 0,5. Đối với những con sâu khi đẫy sức độ dại của nó thường trên 15mm và có màu xanh lá mạ. Nhộng sẽ có độ dài từ 7mm - 10mm, màu nâu nhạt.  Sâu cuốn lá nhỏ này thường đẻ trứng vào ban đêm và ban ngày ấn náu trong khóm lúa. Mỗi con sâu hại lúa vụ này có thể đẻ được 50 trứng. 
• Sâu bệnh hại lúa vụ hè thu này sẽ ăn mô lá màu xanh có chất diệp lục tố và chỉ chừa lại lớp biểu bì màu trắng khiến cho ruộng lúa bị hại trông xơ xác, nhìn từ xa thấy bạc trắng. Mỗi con sâu non có thể phá hại từ 5 lá - 9 lá. Khi sâu cuốn lá nhỏ đẩy sức chúng sẽ cắn đứt 2 mép lá, nhả tơ làm thành bao kín và sau đó hóa thành nhộng. 
• Lá cả cây lúa bị sâu ăn mất chất diệp lục nên khả năng quang hợp của cây bị giám từ đó lúa sẽ sinh trường kém, hạt bị lép, năng suất thấp. Hơn thế, vết cắn lá của sâu sẽ tạo điều kiện cho các vi khuẩn khác xâm nhập vào lá và gây hại. 

Biện pháp trị sâu cuốn lá nhỏ:

• Đầu tiên, bà con nên cân bằng tỷ lệ gieo với mật độ gieo trồng hợp lý. Lưu ý rằng không nên trồng lúa quá dày hoặc quá thưa. Điều này sẽ là điều kiện để sâu bệnh hại lúa vụ hè thu phát triển và làm ảnh hưởng đến chất lượng cũng như nâng suất của lúa. 
• Bà con nên sử dụng phân bóng một cách hợp lý và có thể sử dụng một số thuốc đặc trị như: Akka, Aramex, Apex, Amate,... Nếu khi thấy bướm sâu cuốn lá nở nhiều thì sau 07 ngày phun các loại thuốc trên lá sẽ mang hiệu quả tốt nhất. 

Sâu cuốn lá nhỏ là một trong số các sâu bệnh hại lúa vụ hè thu phổ biến (Nguồn ảnh: Internet) 

2.3 Bọ trĩ (Bù lạch)

Dấu hiệu nhận biết 

• Một loại sâu bệnh hại lúa vụ hè thu khác chính là bọ trĩ, theo tin nông nghiệp bọ trĩ sẽ xuất hiện sớm ở giai đoạn khoảng 5 ngày - 10 ngày sau khi sạ, và đặc biệt ở những ruộng lúa kém phát triển, thiếu nước.
• Đa phần khi bù lạch tấn công thì lúa sẽ bị vàng, đọt bị cuốn từ méo vào trong.
• Và khi nhúng ướt tay vuốt nhẹ ngang đọt lúa, quan sát trên tay thấy những con bọ trĩ nhỏ li ti có màu từ vàng nâu đến nâu sậm bám vào.

Biện pháp trị bọ trĩ 

Để phòng tránh bọ trĩ bà con nên chú ý những điều sau: 

• Khi bón phân cần lưu ý hàm lượng lân để cho cây lúa phát triển rễ. Bà con nên bón phân thúc đợt 1 sớm. Điều này sẽ giúp cây lúa nở lá, nở đột và bọ trĩ sẽ không có nơi cư trú và nhanh chóng bị tiêu diệt bằng ánh sáng mặt trời 

• Cần cung cấp đầy đủ nước và chất dinh dưỡng cho cây 

• Quá trình xử lý giống lúc ngâm ủ cũng cần phải lưu ý 

• Bà con cũng có thể sử dụng thuốc trừ sâu như Regen xanh ( phải đọc kỹ hướng dẫn trước khi sử dụng). Bà con nên áp dụng nguyên tác 4 đúng khi phun thuốc. Nhằm đảm bảo an toàn cho sức khỏe và nâng cao hiệu quả nhanh chóng khi diệt trừ bọ trĩ (bù lạch) - loại sâu bệnh hại lúa vụ hè thu này. 

Bọ trĩ có tên gọi khác là bù lạch (Nguồn ảnh: Internet) 

2.4 Muỗi hành

Dấu hiệu nhận biết

• Muỗi hành là loại sâu bệnh hại lúa vụ hè thu thường gây hại từ giai đoạn mạ đến cuối đẻ nhánh, và trước khi có đòng. Muỗi hành sẽ thường di chuyển lên phần giữa của bẹ và thân lúa. 
• Những dấu hiệu của muỗi hành là chúng bắt đầu cắn phá; thải ra chất độc có trong nước miếng làm gốc bẹ lúa phồng to, bên trong rỗng. Sau một thời gian thì đọt lúa phát triển bất thường thành những ống như lá hành có màu trắng nhạt, phía đầu ống tròn được bịt kín bằng một nút cứng do mô lá tạo thành.

Cách trị muỗi hành

• Bà con nên thường xuyên vệ sinh đồng ruộng, diệt cỏ dại và cỏ bờ

• Không nên sạ, cấy quá dày và không nên gieo cấy thời vụ đồng loạt

• Nên bón phân đầy đủ, cân đối NPK và không bón thừa đạm trong giai đoạn cây lúa đang đẻ nhánh

• Bà con cũng nên thường xuyên thăm đồng, nếu có muỗi hành, có thể tháo nước phơi ruộng để hạn chế lây lan

• Nếu dùng thuốc hoá học thì nên dùng những dạng thuốc hoá học hạt như: Basudin 10H, Furadan 3H… để rải cho ruộng mạ hoặc nhúng rễ mạ vào dung dịch thuốc trước khi cấy. Khi phát hiện có nhiều tép bị hại có thể rải thuốc hạt để phòng trừ.

Muỗi hành gây hại từ giai đoạn mạ đến cuối đẻ nhánh (Nguồn ảnh: Internet)

Trên đây là một số loại sâu bệnh hại lúa vụ hè thu mà chúng tôi cung cấp cho bà con. Hi vọng từ những thông tin trên, bà con có thể nhận biết cũng như xây dựng biện pháp trị các loại sâu gây hại một cách kịp thời và hiệu quả nhất.

>>> Xem thêm: Nhu cầu dinh dưỡng của cây lúa và các bón phân cho cây phù hợp