Một số loại sâu hại lúa thường gặp và các biện pháp phòng trừ

Sâu hại lúa là những loài sâu gây hại cho cây lúa, gây thiệt hại cho năng suất và chất lượng lúa. Chúng có thể ăn lá, thân, hoa, hoặc hạt của cây lúa, gây thiệt hại nghiêm trọng cho năng suất và chất lượng của vụ lúa. Vậy nên hôm nay hãy cùng kênh nông nghiệp tổng hợp tìm hiểu về những loại sâu hại lúa phổ biến và cách phòng trừ hiệu quả nhất nhé.  

1. Các loại sâu hại lúa thường gặp là gì?

Dưới đây là một số loài sâu hại lúa phổ biến: 

1.1 Sâu đục thân lúa có tên tiếng anh là Chilo suppressalis

Loài sâu hại lúa này là loài sâu đục thân lúa phổ biến nhất. Chúng ăn vào thân lúa gần mặt đất, gây ra sự suy nhược và đứt gãy cây lúa. Sâu đục thân lúa có kích thước trung bình từ 1 đến 2 cm khi trưởng thành. Chúng có hình dạng dẹp, dài và hình ống, với màu sắc chủ yếu là nâu và xám.

Sâu đục thân lúa trải qua các giai đoạn phát triển từ trứng, ấu trùng, nhộng và trưởng thành. Trứng được đặt trên lá lúa hoặc thân cây. Ấu trùng nở ra từ trứng và xâm nhập vào thân lúa thông qua các vết thương hoặc cắt nhỏ. Trong suốt giai đoạn nhộng, chúng tiếp tục ăn các phần cây lúa bên trong. Cuối cùng, chúng trở thành trưởng thành và rời khỏi cây lúa để đẻ trứng và tiếp tục vòng đời.

Sâu đục thân lúa là một loại sâu hại lúa phổ biến (Nguồn ảnh: Internet) 

1.2 Sâu cuốn lá lúa (hay còn gọi với tên tiếng anh là Spodoptera litura)

Loài sâu cuốn lá gây hại cây lúa bằng cách ăn lá lúa và cuốn lá thành ống. Chúng có thể gây thiệt hại nghiêm trọng đối với cây lúa trong giai đoạn non. Sâu cuốn lá lúa có kích thước trung bình từ 3 đến 4 cm khi trưởng thành. Chúng có hình dạng tròn, hơi dẹp, có màu sắc thay đổi từ xanh lá cây đến nâu tối.

Sâu cuốn lá lúa trải qua chu kỳ phát triển từ trứng, ấu trùng, nhộng và trưởng thành. Trứng được đặt trên lá cây hoặc những nơi khác gần cây lúa. Ấu trùng nở ra từ trứng và ăn lá của cây lúa. Chúng cuốn lá lại thành ống bằng cách sử dụng sợi tơ và tiếp tục ăn lá bên trong ống. Sau đó, chúng tạo thành nhộng trước khi trở thành trưởng thành.

Sâu cuốn lá lúa có kích thước trung bình từ 3cm đến 4cm khi trưởng thành (Nguồn ảnh: Internet) 

1.3 Sâu xanh lúa

Đây là loài sâu hại lúa gây ra bệnh đạo ôn lúa. Chúng hút nước mầm lúa và truyền bệnh virus, gây ra sự suy nhược và héo rụng của cây lúa. Sâu xanh lúa có kích thước nhỏ, thường chỉ khoảng 3-4 mm khi trưởng thành. Chúng có hình dạng dẹp, dài và thon, với cơ thể màu xanh lá cây hoặc xanh dương.

Sâu xanh lúa gây hại bằng cách hút nước mầm lúa và truyền bệnh đạo ôn lúa (Rice tungro virus). Khi sâu hút nước mầm lúa, cây lúa bị suy nhược và có thể dẫn đến héo và suy yếu. Bệnh đạo ôn lúa gây ra sự giảm sức sống, biến màu lá và mất năng suất.

Sâu xanh lúa gây hại bằng cách hút nước mầm lúa (Nguồn ảnh: Internet) 

Đây chỉ là một số loài sâu phổ biến gây hại cho cây lúa. Có nhiều loài sâu khác cũng có thể gây thiệt hại đối với lúa tùy thuộc vào vùng địa lý và điều kiện môi trường.

2. Sâu hại lúa ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng lúa như thế nào?

Sâu hại lúa có thể ảnh hưởng đáng kể đến năng suất và chất lượng lúa thông qua các cách sau:

• Mất lá và suy nhược cây lúa

Theo tin nông nghiệp, những loài sâu hại lúa như sâu cuốn lá và sâu đục thân lúa có thể ăn lá lúa hoặc phá huỷ các phần cây gây suy nhược. Điều này làm giảm khả năng quang hợp của cây và ảnh hưởng đến quá trình sản xuất năng lượng, gây mất lá và làm giảm diện tích lá trên cây lúa.

• Đứt gãy thân lúa

Sâu đục thân lúa có thể xâm nhập vào thân cây và gặp phải cây lúa yếu, dễ đứt gãy. Điều này gây mất điểm năng suất và làm hạ thấp chất lượng lúa.

• Mất bông và hạt

Sâu cuốn bông lúa và sâu đục thân nhỏ có thể ăn bông và hạt của cây lúa. Khi bông và hạt bị tấn công, năng suất và chất lượng của lúa giảm đáng kể.

• Lây lan bệnh

Một số loài sâu có khả năng truyền các bệnh lúa như virus. Ví dụ, sâu xanh lúa có thể truyền bệnh đạo ôn lúa. Bệnh này gây ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển và năng suất của cây lúa.

• Tăng khả năng nhiễm khuẩn

Sâu hại có thể tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn hoặc nấm gây bệnh xâm nhập vào cây lúa thông qua các vết thương hoặc tổn thương trên cây. Điều này dẫn đến nhiễm khuẩn và gây hại cho sức khỏe và chất lượng của lúa.

Sâu hại lúa ảnh hưởng nhiều đến năng suất của cây lúa (Nguồn ảnh: Internet) 

Qua đó, có thể thấy sâu hại lúa gây thiệt hại trực tiếp đến cây lúa và gây mất năng suất. Ngoài ra, chúng còn có thể truyền bệnh và tạo điều kiện cho sự xâm nhập của các tác nhân gây bệnh khác. Việc kiểm soát sâu hại lúa là rất quan trọng để duy trì năng suất và chất lượng của vụ lúa.

3. Làm thế nào để phòng trừ sâu hại lúa hiệu quả?

Để phòng trừ sâu hại lúa hiệu quả, bạn có thể áp dụng các biện pháp quản lý cận lúa và sử dụng các phương pháp hữu ích sau:

Đầu tiên, bà con có thể sử dụng giống lúa chống sâu: Lựa chọn giống lúa có khả năng chống sâu hại để giảm nguy cơ bị tấn công. Các giống lúa chống sâu thường có khả năng chống lại sâu đục thân lúa và sâu cuốn lá lúa.

Bên cạnh đó cũng cần quản lý cận lúa: Loại bỏ hoặc tiêu diệt các bãi cỏ hoang dại và cây cỏ xung quanh vùng lúa để loại bỏ các nguồn thức ăn và nơi sinh sản của sâu hại.

Sử dụng thuốc trừ sâu: Sử dụng thuốc trừ sâu một cách cẩn thận và theo hướng dẫn của nhà nghiên cứu hoặc chuyên gia. Đảm bảo tuân thủ các quy định về an toàn và sử dụng phù hợp.

Sử dụng phương pháp sinh học: Sử dụng các loài sâu ăn thịt, vi khuẩn, hoặc nấm gây bệnh tự nhiên để kiểm soát sâu hại. Các phương pháp này có thể bao gồm sử dụng sâu giun (nemá tố), ong đốt và vi khuẩn Bacillus thuringiensis.

Quản lý cảnh báo sâu: Điều tra thường xuyên và ghi lại tình hình sâu hại để có được thông tin cụ thể về loại sâu hại và mức độ tổn thất. Dựa trên thông tin này, lập kế hoạch quản lý sâu và áp dụng các biện pháp kiểm soát phù hợp.

Sử dụng kỹ thuật canh tác phù hợp: Áp dụng kỹ thuật canh tác phù hợp như canh tác hữu cơ, hợp lý hoá việc sử dụng phân bón và thuốc trừ sâu, tạo ra môi trường không thuận lợi cho sự phát triển của sâu hại.

Sâu hại lúa là thuật ngữ chung để chỉ những loài côn trùng gây hại cho cây lúa. Đây là những loài sâu nhỏ, thường có hình dạng và màu sắc đa dạng, và chúng tấn công cây lúa ở các giai đoạn khác nhau của quá trình phát triển của cây. Và hi vọng những thông tin trên có thể giúp ích cho bà con trong quá trình nhận biết các loại sâu gậy hại và có biện pháp phòng tránh kịp thời. 

>>> Xem thêm: Bệnh tảo đỏ trên cây cà phê: nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và cách phòng trừ