Nguyên nhân gây bệnh MBV ở tôm sú và biện pháp kiểm soát bệnh hiệu quả

Theo thông tin nông nghiệp, bệnh MBV ở tôm sú là nỗi ám ảnh của nhiều người nuôi tôm. Bởi loại bệnh này rất khó kiểm soát, lây lan nhanh và hiện chưa có thuốc đặc trị. Bệnh có thể khiến tôm chết hàng loạt, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến thu nhập của bà con nuôi tôm. Để kiểm soát tốt dịch bệnh này, bà con cần nắm rõ nguyên nhân và những dấu hiệu nhận biết bệnh. 

1. Nguyên nhân phát sinh bệnh MBV ở tôm sú

Bệnh MBV (Monodon baculovirus) là một trong những bệnh phổ biến và nguy hiểm nhất đối với tôm sú. Bệnh MBV ở tôm sú do virus Monodon Baculovirus (MBV) gây ra - đây được xem là virus tiên sinh của loài tôm sú. Virus này thường tồn tại trong môi trường nước ngọt hoặc nước mặn, và có thể lây lan nhanh chóng qua nước hoặc qua tiếp xúc trực tiếp giữa tôm bệnh với tôm khỏe mạnh. 

Tôm sú chết hàng loạt do nhiễm bệnh MBV (Nguồn: Internet)

Bệnh MBV ở tôm sú chỉ lan truyền theo chiều ngang do tôm bố mẹ bị bệnh đi phân có mầm bệnh vào nước làm lây lan bệnh cho ấu trùng và tôm khỏe khi tiếp xúc với phân tôm chứa mầm bệnh trong nước hoặc dưới đáy ao đất. Một số nguyên nhân khiến virus gây bệnh MBV ở tôm sú phát sinh, phát triển bao gồm:

• Môi trường sống của tôm sú không đảm bảo sẽ dẫn đến nhiều bệnh tật, trong đó có bệnh MBV.

• Điều kiện thời tiết bất lợi, quá nóng hoặc quá mưa cũng có thể khiến tôm sú bị bệnh MBV. 

• Sử dụng tôm giống bị bệnh làm vật nuôi có thể dẫn đến lây nhiễm bệnh cho tôm khỏe mạnh khác. 

• Không kiểm soát tốt độ tinh khiết của nước nuôi cũng là một trong những nguyên nhân khiến tôm sú dễ bị bệnh MBV. 

• Sử dụng thức ăn kém chất lượng, không đủ dinh dưỡng hoặc không đảm bảo vệ sinh cũng có thể dẫn đến bệnh MBV ở tôm sú.

2. Triệu chứng bệnh MBV ở tôm sú 

Bệnh MBV ở tôm sú giai đoạn đầu thường không có triệu chứng rõ ràng khiến người nuôi tôm khó nhận biết tôm bệnh. Những dấu hiệu bệnh thường rõ ràng hơn khi tôm nhiễm bệnh nặng. Một số dấu hiệu nhận biết tôm sú bị bệnh MBV bao gồm:  

• Tôm có màu xanh tái, xanh sẫm hoặc tối màu. Tôm kém ăn và sinh trưởng chậm (chậm lớn).

• Tôm hoạt động yếu. Tôm sú không ăn uống và không di chuyển nhiều.

• Các phần phụ và vỏ kitin ở thân tôm có hiện tượng hoại tử khiến nhiều vi sinh vật như tảo, ký sinh trùng đơn bào, vi khuẩn dạng sợi bám vào. 

• Gan tụy teo lại, thối rất nhanh. 

• Tỷ lệ chết dồn tích đến 70% hoặc có thể tôm sẽ chết hầu hết trong ao.

• Tôm chết đồng loạt trong thời gian ngắn. 

• Thân tôm sú trông rỗ và có màu xám nhạt hoặc màu nâu.

Khi phát hiện tôm có những dấu hiệu mắc bệnh MBV. Bà con có thể áp dụng phương pháp chẩn đoán bệnh sau để biết chính xác tôm có nhiễm bệnh hay không: phết tế bào gan tụy của tôm lên kính hiển vi, nhuộm nhanh bằng Malachite green 0,1% rồi tiến hành quan sát dưới kính hiển vi. Các tế bào nhiễm vi rút gây bệnh MBV ở tôm sú sẽ thể hiện một hoặc nhiều thể ẩn. Hoặc bà con sử dụng kỹ thuật PCR để phát hiện bệnh MBV ở giai đoạn sớm.

Bệnh MBV ở tôm hiện vẫn chưa có thuốc đặc trị hiệu quả (Nguồn: Internet)

3. Biện pháp kiểm soát bệnh MBV ở tôm sú

Bệnh MBV ở tôm sú hiện vẫn chưa có thuốc đặc trị hiệu quả. Nếu nhận thấy các dấu hiệu cho thấy tôm sú mắc bệnh MBV, bà con cần phải lập tức tiến hành xử lý để ngăn chặn bệnh lây lan và giảm thiểu tỷ lệ tôm chết. Một số biện pháp nhằm ngăn chặn bệnh tiến triển bao gồm:

• Trộn vitamin C 100ppm vào thức ăn để cho tôm ăn nhằm ngăn chặn bệnh phát triển nhanh. 

• Bệnh MBV phát triển mạnh ở nhiệt độ từ 28 - 30 độ C, độ pH 8- 9. Do đó, bà con cần điều chỉnh nhiệt độ và độ pH trong bể nuôi thích hợp để giảm thiểu sự lây lan của bệnh.

• Thay nước thường xuyên nhằm loại bỏ những chất gây ô nhiễm trong bể nuôi, đồng thời làm giảm sự lây lan của bệnh MBV.

• Sử dụng hệ thống lọc nước hiện đại giúp loại bỏ những chất gây ô nhiễm trong bể nuôi, đồng thời cung cấp đủ oxy cho tôm sú, giúp tôm sú khỏe mạnh hơn và tăng cường sức đề kháng với bệnh tật.

• Thực hiện vệ sinh và khử trùng bể nuôi thường xuyên giúp giảm thiểu sự lây lan của bệnh MBV.

Để hạn chế, phòng ngừa bệnh MBV ở tôm sú, bà con nên áp dụng biện pháp phòng bệnh tổng hợp như kiểm dịch tôm giống trước khi thả, cải tạo ao và xử lý nguồn nước trước khi thả giống; chăm sóc, cung cấp thức ăn đảm bảo chất lượng cho tôm, đồng thời quản lý tốt chất lượng nước ao nuôi trong suốt quá trình nuôi tôm. 

Bài viết vừa chia sẻ đến bà con các thông tin chi tiết về bệnh MBV ở tôm sú. Hy vọng những thông tin đầy đủ trong bài viết sẽ giúp bà con hiểu hơn về căn bệnh này và có cách phòng ngừa và điều trị bệnh hiệu quả cho tôm. 

>>> Xem thêm: Các biện pháp phòng bệnh ahpnd trên tôm hiệu quả