Nguyên nhân và cách xử lý bệnh bội thực dạ cỏ ở trâu bò

Bội thực dạ cỏ là hiện tượng trâu bò ăn cỏ quá nhiều trong một lần ăn, khiến dạ dày không thể xử lý hết lượng thức ăn đó. Bệnh bội thực dạ cỏ ở trâu bò gây ra tình trạng đầy hơi, buồn nôn, khó thở. Trường hợp nặng có thể khiến trâu bò tử vong. Bài viết hôm nay, thông tin nông nghiệp sẽ cùng bà con tìm hiểu nguyên nhân gây bệnh và cách điều trị bệnh bội thực dạ cỏ ở trâu bò. 

1. Nguyên nhân gây bệnh bội thực dạ cỏ ở trâu bò

Bệnh bội thực dạ cỏ ở trâu bò có thể đến từ nhiều nguyên nhân khác nhau như:

• Do trâu bò ăn quá no. Điều này có thể đến từ việc người chăn nuôi cho trâu bò ăn quá nhiều trong một lần ăn. Hoặc do trâu bò không được ăn đủ no trong thời gian dài, đột nhiên được ăn no, bò sẽ ăn quá nhiều để bù đắp cho khoảng thời gian không có đủ cỏ để ăn gây nên hiện tượng bội thực dạ cỏ. 

• Trâu, bò ăn quá nhiều các loại thức ăn thô như rơm, cỏ khô, bã đậu, các loại cây họ đậu cũng là nguyên nhân khiến bị bội thực dạ cỏ. 

• Do người nuôi thay đổi thức ăn cho trâu bò đột ngột khiến con vật không thích ứng kịp.

• Công tác chăm sóc kém, trâu, bò cày kéo làm việc quá mệt nhọc, ăn xong phải làm ngay hay bò sữa thiếu vận động cũng là những nguyên nhân gây nên bệnh bội thực dạ cỏ ở trâu bò. 

• Cơ thể trâu, bò suy yếu khiến bộ máy tiêu hóa hoạt động kém

• Bệnh bội thực dạ cỏ ở trâu bò có thể kế phát từ các bệnh khác như liệt dạ cỏ, nghẽn dạ lá sách, viêm dạ tổ o­ng do ngoại vật hay dạ múi khế biến vị.

Bệnh bội thực dạ cỏ là bệnh thường gặp ở trâu bò đến từ nhiều nguyên nhân khác  nhau (Nguồn: Internet)

2. Dấu hiệu nhận biết bệnh bội thực dạ cỏ ở trâu bò

Trâu bò bị bội thực dạ cỏ thường có các triệu chứng sau:

• Thời điểm bệnh mới phát, con vật thường giảm ăn hay không ăn. Trâu bò thường có biểu hiện ngừng nhai lại, hơi ợ có mùi chua và chảy dãi.

• Bệnh bội thực dạ cỏ ở trâu bò khiến con vật đau bụng, khó chịu, bức rức không yên.

• Trâu bò bị bệnh thường dùng đuôi quất mạnh vào thân, đi vòng quanh cọc buộc, thậm chí có thể lấy chân sau đạp bụng. Vật nuôi đứng nằm không yên (có lúc khó chịu sẽ chống 4 vó giãy giụa).

• Khi đi, quan sát thấy con vật cử động cứng nhắc, hai chân dạng ra.

• Mé trái bụng của trâu bò mắc bệnh bội thực dạ cỏ thường phình to, sờ nắn thấy chắc. Bà con ấn tay vào sẽ thấy có dạng bột nhão. Nếu cho tay vào trực tràng, sờ vào dạ cỏ, bà con sẽ cảm thấy như sờ vào túi bột. Lúc này, con vật rất khó chịu.

• Dùng tay gõ vào vùng dạ cỏ thấy có âm thanh đục. Tuy vậy, nếu con vật có vật chướng hơi kế phát thì khi gõ sẽ có âm bùng hơi.

• Bệnh bội thực ở dạ cỏ ở trâu bò nặng sẽ khiến vùng bụng trái chướng to, trâu bò thở nhanh, nông, tim đập mạnh. Lúc này, trâu bò bệnh sẽ đi loạng choạng, run rẩy, mệt mỏi, nằm mê mệt không muốn dậy.

• Bệnh bội thực dạ cỏ ở trâu bò có thể gây viêm ruột kế phát khiến con vật bị táo bón. Sau đó sốt nhẹ và chuyển sang ỉa chảy.  

Bệnh bội thực dạ cỏ khiến trâu bò đau bụng, khó chịu (Nguồn: Internet)

3. Điều trị bệnh bội thực dạ cỏ ở trâu bò

Bệnh bội thực dạ cỏ ở trâu bò nếu ở thể nhẹ, không kế phát thì sau 3 - 5 ngày sẽ khỏi. Theo tin nông nghiệp, nếu bệnh kế phát với tình trạng chướng hơi, viêm ruột, nhiễm độc thì có thể khiến con vật chết.

Bệnh ở tình trạng nặng, bà con thực hiện biện pháp hồi phục, tăng cường nhu động dạ cỏ và tìm cách thải thức ăn tích tụ lâu ngày trong dạ cỏ bằng cách:

• Cho trâu bò nhịn ăn trong 2 - 3 ngày, vẫn cho uống nước bình thường. Đồng thời, tăng cường xoa bóp vùng dạ cỏ cho con vật. Cho gia súc vận động bằng việc dắt chúng đi nhằm tăng cường cơ năng vận động của dạ cỏ.

• Sau những ngày cho bò nhịn ăn thì bà con cho chúng ăn một ít thức ăn mềm, dễ tiêu. Lưu ý cho bò ăn với lượng ít, chia làm nhiều lần trong ngày.

• Có thể thực hiện biện pháp thụt ruột cho trâu bò bằng nước ấm.

Cho trâu bò uống một số loại thuốc sau để tống chất chứa trong dạ cỏ ra ngoài:

• Sulfat natri: liều 300 - 500g/con

• Dầu thầu dầu: với liều 400 - 500ml/1 lần

• Pilocarpin: liều 0,1 - 0,2g, dùng tiêm dưới da cho trâu, bò.

• Dùng thêm HCl 10 - 12ml hòa với nước và cho trâu bò uống ngày 2 - 3 lần.
• Dùng ichthyol 20 - 30g cho trâu bò bệnh để đề phòng tình trạng thức ăn lên men.

Nếu tình trạng bệnh nặng, phải can thiệp bằng phẫu thuật ngoại khoa mổ dạ cỏ lấy thức ăn ra.

Nếu trâu bò bệnh có hiện tượng suy tim, bà con dùng cafein để trợ tim. Nếu bệnh bội thực dạ cỏ ở trâu bò có kế phát chướng hơi cấp tính, bà con phải dùng troca để chọc thoát hơi.

Dùng hydroxit amon 10% pha với nước theo liều lượng hướng dẫn của nhà sản xuất để cho trâu bò uống nhằm hạn chế lên men dạ cỏ, kích thích tiêu hóa cho trâu bò. Cho uống mỗi ngày 1 - 2 lần, mỗi lần cách nhau 6 giờ, uống liên tục trong 2 - 3 ngày.

>>> Xem thêm: Tham khảo phác đồ điều trị viêm da nổi cục ở trâu bò