Tổng hợp kiến thức nuôi kỳ nhông mang hiệu quả kinh tế cao từ A đến Z

Hiện nay, kỳ nhông là loài động vật được nhiều người ưa chọn và nhân giống, bởi vừa có giá trị cao vừa dễ chăm sóc, phù hợp với mọi môi trường sống.

Dưới đây là bài viết tổng hợp kiến thức nuôi kỳ nhông từ A đến Z, giúp bà con chăn nuôi có thêm thông tin, kinh nghiệm cần thiết để tự tin chăn nuôi đúng kỹ thuật, mang lại giá trị kinh tế cao.

1. Đặc điểm sinh học của giống kỳ nhông

Kỳ nhông có tên khoa học Leiolepis, thuộc họ Nhông (Agamidae). Kỳ nhông có ngoại hình tương đồng với tắc kè, lớp gai cứng chạy dọc xương sống. Chúng có khả năng nhảy xa và rất cao.

Về hình dáng, toàn thân kỳ nhông có nhiều màu sắc theo từng loại, dọc sống lưng có hàng gai. Vì là nhóm động vật máu lạnh nên kỳ nhông thích bóng tối, nên ẩm thấp, ít ra ngoài trời. Chúng thích sống trong hang, hốc cây hoặc ẩn mình dưới cát. 

Thời gian trưởng thành của 1 con kỳ nhông tầm 5 đến 6 tháng. Chu kỳ mang thai rất ngắn, tầm 9 - 11 ngày và đẻ được chừng 5 - 7 trứng. Môi trường ấp trứng trong điều kiện 46 ngày, lấp dưới mặt đất và đủ độ ẩm.

Đặc tính sinh học của kỳ nhông

Có thể nói, Kỳ nhông là giống loài rất dễ nuôi, ít bệnh tật nên không đòi hỏi quá nhiều công sức và thời gian chăm sóc. Nuôi một con kỳ nhông từ nhỏ đến lúc trưởng thành khoảng 7 - 9 tháng là có thể xuất bán.

Giá giao động hiện nay của một con kỳ nhông khoảng 500.000/kg. Những con kỳ nhông làm cảnh còn có giá trị cao hơn, từ 1.500.000 - 3.000.000đ/ con. Vì vậy, đây được xem là loài động vật có giá trị kinh tế cao, được đông đảo người chơi thú cảnh lựa chọn phát triển kinh tế.

2. Hướng dẫn nuôi kỳ nhông tại môi trường Việt Nam

Để quy trình nuôi kỳ nhông đạt hiệu quả tốt nhất, bà con nông dân cần quan tâm đến các tiêu chí như: Quy cách xây dựng chuồng trại, kỹ thuật phân loại và lựa chọn giống, nguồn thức ăn dinh dưỡng, cách chăm sóc…

2.1 Xây dựng chuồng trại

Trước hết, bà con nên lựa chọn địa điểm nuôi thích hợp, cách xa khu dân cư đông đúc để tránh các tác nhân xâm nhập và gây hại như chó, mèo, chuột, rắn… Bạn có thể dùng mái tôn, proximang để dựng chuồng. 

Tuy nhiên, khi xây người nuôi nên chú ý chôn tấm tôn hoặc proximăng xuống sâu dưới đất tầm 0,7m, nhằm hạn chế việc kỳ nhông đào hang thoát ra ngoài. Nên trồng thêm cây xanh, đổ thêm cát hoặc đất thịt, các khúc thân gỗ… tạo điều kiện và môi trường phù hợp với đặc tính cho kỳ nhông thoải mái sinh sống và phát triển.

2.2 Kinh nghiệm chọn giống

Với tất cả các con vật nuôi nói chung và kỳ nhông nói riêng thì điều kiện tiên quyết chính là lựa chọn con giống phải khỏe mạnh, không bị bệnh tật, khuyết tật… 

Tỷ lệ nuôi 3 đực - 7 cái, mỗi con diện tích sống khoảng 2m vuông. Sau khoảng 3-4 tháng chăn nuôi bầy kỳ nhông sẽ tự phát triển sinh sản và tăng dần. Sau đó bà con cần cơi nới chuồng trại.

2.3 Cách chăm sóc kỳ nhông 

Kỳ nhông là loài bọ sát hoang dã, khả năng sinh tồn tốt ở mọi môi trường. Tuy nhiên để chăm sóc kỳ nhông tốt, mang lại năng suất cao, bà con cũng cần lưu ý:

• Làm chuồng quây mắc lưới cao, kín và chắc chắn, mục đích không để kỳ nhông bỏ chạy ra ngoài cũng như hạn chế các tác nhân gây hại từ bên ngoài xâm nhập vào.

• Nên chia tách và phân loại kỳ nhông theo kích thước, độ tuổi lớn – nhỏ sống từng khu vực. Tránh tình trạng con lớn cắn, đánh con nhỏ hơn. (Nhiều trường hợp người nuôi không phân đàn khiến một số kỳ nhông nhỏ bị chết, lở loét rất lớn. Từ đó gây tổn thất lớn đến nguồn vốn, nguồn giống ban đầu)

Cách chăm sóc kỳ nhông hiệu quả

• Đặc biệt, khu vực chuồng trại chăm sóc, nuôi kỳ nhông cần đảm bảo độ ẩm phù hợp. bởi đặc tính của chúng là không chịu được khí hậu nắng nóng hay sống ở nơi quá khô hạn. Tốt nhất là cách 3-4 tiếng phun sương nhẹ vào chuồng để tạo thêm độ ẩm.

• Khả năng chịu nắng tối đa mà kỳ nhông chịu được là 1 tiếng, quá thời gian này chúng sẽ kiệt quệ và chết. Hãy đảm bảo luôn cung cấp độ ẩm trong không khí và đủ lượng nước cho kỳ nhông trong chuồng.

2.4 Thức ăn của kỳ nhông

Là một loài động vật hiền lành, nên kỳ nhông chủ yếu ăn các loại thực vật có sẵn trong tự nhiên như rau khoai, rau muống, các loại đậu hay những loại quả sẫm màu. Loại thức ăn khoái khẩu mà bò sát này ưa chuộng chồi non của cây xương rồng. Đây là thực phẩm có nguồn dinh dưỡng cao, giúp kỳ nhông sớm sinh trưởng, phát dục hiệu quả.

Bên cạnh đó, bà con thể bổ sung thêm côn trùng như: dế, sâu bọ, giun…cho kỳ nhông. Cho đa dạng nguồn thực phẩm sẽ giúp bữa ăn thêm phong phú, nhiều chất, nhiều năng lượng sẽ giúp kỳ nhông nhanh phát triển, cho năng suất cao hơn.

3. Dấu hiệu bệnh và cách chữa trị

Tuy là nhóm động vật thuộc lớp bò sát dễ sống, đặc tính dễ chịu nhưng trong quá trình nuôi kỳ nhông cảnh, bà con cũng cần ghi nhớ và lưu ý một số căn bệnh mà loài bò sát này có thể mắc phải và cách điều trị như:

Chứng Khó tiêu: Phân kỳ nhông thường hình dạng viên, cục nhỏ màu đen hoặc nâu sẫm. Nếu kỳ thải phân không như bình thường, rất có thể chúng bị táo bón và khó tiêu. Để xử lý tình trạng này, hãy tắm cho chúng bằng nước ấm và xoa bụng nhẹ nhàng, để ý đổi loại thức ăn, vì đây cũng có thể là một trong những nguyên nhân gây khó tiêu ở kỳ nhông.

Khô mắt: Nếu mắt kỳ nhông thường sụp xuống, khô khan, dấu hiệu của nhiễm trùng mắt…Lúc này, bà con cần bổ sung thêm canxi và vitamin vào khẩu phần ăn của kỳ nhông.

Tê liệt: Bà con lưu ý không được để kỳ nhông ăn quá nhiều hay tăng cân đột ngột, việc này có thể chèn ép lên thành cột sống và gây tử vong ở kỳ nhông. Vì vậy, cần kiểm soát khẩu phần ăn của chúng một cách và nên cho ăn theo giờ trong ngày.

Ngoài ra, kỳ nhông còn có thể mắc một số bệnh lý khác như mất nước, hôi miệng, thiếu vitamin,… Bạn cần theo dõi chúng cẩn thận. Nếu thấy bất cứ dấu hiệu khác lạ nào bà con cần đưa vật nuôi đến ngay bác sĩ thú y để được điều trị kịp thời.

Một số lưu ý khi chăm sóc kỳ nhông

• Thỉnh thoảng nên cho kỳ nhông, đặc biệt là kỳ nhông cảnh tắm nắng 10-15 phút, chúng rất ưa thích khoảng thời gian này. Lưu ý chỉ cho kỳ nhông tiếp xúc với ánh nắng buổi sáng tránh ánh nắng gay gắt vào buổi chiều.

• Hãy tắm mát cho chuồng mỗi ngày

• IQ của kỳ nhông kém nên thường xuyên huấn luyện và tập cho chúng ý thức được môi trường sống và thói quen sinh hoạt của chuồng..

• Nên bế phần thân của kỳ nhông trên tay. Tuyệt đối không cầm nắm đuôi hoặc phần gai lưng, bởi đây là những bộ phận nhạy cảm và khá yếu. Nếu bị tác động mạnh ảnh hưởng, chúng có thể bị lệch hoặc gãy khớp. Một số trường hợp chúng sẽ quay sang cắn người để phản vệ.

4. Những loài kỳ nhông cảnh được nuôi nhiều nhất

Hiện nay có rất nhiều loại kỳ nhông khác nhau trên thế giới, mỗi loài có tập tính và đặc điểm hình dạng khác nhau. Thế nên, bà con cần phân biệt từng loại để biết cách nuôi sao cho thích hợp nhất. Dưới đây là 5 loại kỳ nhông phổ biến:

Kỳ nhông nước Axolotl

Kỳ nhông cát

Kỳ nhông xanh

Kỳ nhông lửa

Kỳ nhông biển

Kỳ nhông có đắt không?  giá bao nhiêu? 

Giá bán kỳ nhông tại thị trường Việt Nam rất đa dạng, dao động trong khoảng từ vài trăm tới vài triệu đồng. Trong đó, giá kỳ nhông xanh là rẻ nhất, chỉ khoảng 500.000 – 7.000.000 đồng/con. Nếu có điều kiện tài chính dư dả, muốn chăn nuôi đơn lẻ hoặc đầu tư kinh doanh bạn có thể tìm kiếm những loài kỳ nhông hiếm với giá lên tới vài trăm triệu đồng. 

Để có thể tham khảo và so sánh giá cả tốt nhất bà con có thể tìm hiểu và gia nhập lên các diễn đàn, hội nhóm mạng xã hội để tìm thêm thông tin giá cả chung để tránh bị mua hớ.

Lưu ý, trước khi mua, hãy tìm hiểu thật kỹ đến nguồn gốc và sức khỏe của chúng nhé!

Trên đây là toàn bộ thông tin và cách nuôi kỳ nhông cảnh mà Bác sĩ Nông nghiệp đã tổng hợp và muốn gửi tới bạn. Nếu có thắc mắc hoặc muốn tư vấn vui lòng liên hệ: Hotline 02871069698 hoặc Fanpage Bác sĩ Nông nghiệp

- Thông tin tham khảo được Bác sĩ nông nghiệp tổng hợp -