Tìm hiểu đặc điểm của cây hương nhu tía

Cây hương nhu tía không còn quá xa lạ với bà con nông dân Việt Nam. Đây là vị thuốc nam có nhiều công dụng với sức khỏe người dùng. Từ thời xa xưa, hương nhu tía đã được sử dụng làm nguyên liệu trong nhiều bài thuốc chữa cảm lạnh, tiêu chảy, ho,... Trong bài viết dưới đây, hãy cùng Bác sĩ nông nghiệp đi tìm hiểu những đặc điểm của cây hương nhu tía, công dụng và cách trồng cây nhé!

1. Đặc điểm của cây hương nhu tía 

Mời bà con cùng tìm hiểu những thông tin về đặc điểm của cây hương nhu tía. 

Tên gọi: Hương nhu tía hay còn được gọi là é tía, é rừng. Tên khoa học của nó là Ocimum sanctum L, thuộc họ Hoa môi (Lamiaceae).

Cây hương nhu tía được với nhiều cái tên khác nhau (Ảnh: Internet) 

Đặc điểm thực vật: 

• Hương nhu tía thuộc loại cây thân thảo nhỏ, cao từ 1 đến 2m. Cây sống hàng năm hoặc có thể lâu hơn. 
• Thân hương nhu tía vuông, hóa gỗ ở phần gốc và có lớp lông mềm bao phủ. 
• Lá cây mọc đối xứng nhau, có phần cuống khá dài. Phần mép lá khía, hình răng cưa, có lớp lông bao phủ cả 2 mặt lá. 
• Hương nhu tía có hoa mọc thành cụm ở phần nách lá. Hoa màu trắng hoặc màu nâu tím rất đẹp. 
• Khi ngửi, bà con sẽ thấy cây có hương mùi lá chanh nhẹ rất thơm, không nồng. 

Thành phần hóa học: Trong cây hương nhu tía có chứa khoảng 45 - 70% tinh dầu eugenol, khoảng 12 - 20% tinh dầu methyl eugenol và cacvacrol chiếm 10 -15% cùng 10,93% caryophyllene,... Trong đó, tỷ lệ tinh dầu ở cây tươi là 0,2 - 0,3% và ở cây khô là khoảng 0,5%. 

Phân bố: 

Ở Việt Nam, bạn có thể nhìn thấy hương nhu tía mọc hoang ở khắp nơi hay được trồng trong các ruộng, vườn để làm thuốc. Trên thế giới, cây được trồng phổ biến ở các nước như Ấn Độ, Campuchia, Philippines, Thái Lan,... để làm hương hiệu, lấy tinh dầu,... 

Đặc điểm của cây hương nhu tía (Ảnh: Internet) 

Về cơ bản, cây hương nhu tía ưa khí hậu nhiệt đới nóng ẩm, sinh trưởng mạnh trong vùng có nhiệt độ trung bình năm từ 25 đến 30 độ C, lượng mưa từ 1800 - 2600mm/năm. Cây không mọc hoang hay được trồng ở vùng núi cao có khí hậu cận nhiệt đới. 

2. Kỹ thuật trồng cây hương nhu tía 

Sau khi tìm hiểu những đặc điểm của cây hương nhu tía, mời bà con tiếp tục khám phá kỹ thuật trồng cây hương nhu tía cho năng suất, chất lượng cao. 

Hương nhu tía thường được nhân giống bằng hạt giống nông nghiệp. Bà con có thể gieo thẳng vào vườn hoặc gieo trong vườn ươm rồi mới đánh cây con ra ngoài trồng. 

Hương nhu tía thường được trồng bằng hạt (Ảnh: Internet) 

Trước khi gieo trồng hạt hương nhu tía, bà con cần chuẩn bị đất trồng: 

• Bà con nên chọn những vùng đất cao ráo, tránh bị ngập úng và để thuận tiện trong việc chăm sóc, tưới tiêu. 
• Muốn cây có năng suất cao, cần phải cày bừa thật kỹ và để ải trước khi trồng. Nếu trồng ở vùng đất thấp, bà con tiến hành lên luống để thoát nước. 
• Khoảng cách giữa các cây thích hợp nhất là 50*50cm. Bà con nên bón lót bằng phân chuồng với lượng 10 - 15 tấn/ha để tăng dinh dưỡng cho đất. 

Về cách trồng: 

• Bà con trộn đều phân với đất theo từng hốc rồi đem cây con đủ tuổi trong vườn ươm ra trồng. 
• Chú ý ngay khi trồng sau, bà con phải tưới nước ngay để duy trì độ ẩm cho cây cho tới khi nó bắt đầu bén rễ.

Nhìn chung, đặc điểm của cây hương nhu tía và hương nhu trắng có điểm khác nhau nhưng về cách trồng tương tự nhau. 

3. Công dụng của hương nhu tía đối với sức khỏe 

Theo Đông Y, đặc điểm của cây hương nhu tía là có vị cay, tính ấm nên có nhiều tác dụng với sức khỏe người dùng. Có thể kể đến như: 

Công dụng của cây hương nhu tía (Ảnh: Internet) 

• Giúp trị mụn và chống nhiễm trùng: Theo nghiên cứu khoa học thì lá hương nhu tía có tính kháng khuẩn, kháng virus và chống nấm, chống viêm, giảm đau khá hiệu quả. Chính vì vậy, vị thuốc này có thể tiêu diệt được các loại vi khuẩn gây nhiễm khuẩn da, gây mụn. 
• Hỗ trợ điều trị bệnh đái tháo đường: Có thể bà con chưa biết, lá hương nhu tía có khả năng giúp kiểm soát lượng đường trong máu khá tốt. Các nhà khoa học cho biết, lá của hương nhu tía có thể kết hợp điều trị cho bệnh nhân không phụ thuộc vào insulin ở mức trung bình và nhẹ. 
• Giảm cholesterol trong người: Các nhà khoa học đã chỉ ra rằng, người sử dụng hương nhu tía sẽ giảm chỉ số cholesterol xấu (LDL-cholesterol) hơn mức thường và chỉ số cholesterol tốt (HDL-cholesterol) thì lại tăng lên. 
• Khả năng ngăn ngừa các bệnh về dạ dày: Lá hương nhu tía có thể chống lại tình trạng viêm loét dạ dày do stress, căng thẳng. Đồng thời cũng giúp bảo vệ dạ dày của người dùng bằng cách như tăng tế bào chất nhầy, tăng tuổi thọ của chúng, tăng cường tiết chất nhầy trong cơ thể, giảm dịch axit dạ dày. 
• Chữa cảm cúm, sốt: Trong Đông y, các thầy thuốc hay dùng lá hương nhu tía làm thuốc hạ sốt tự nhiên. 

Trên đây là bài viết chia sẻ về đặc điểm của cây hương nhu tía và cách trồng, công dụng của cây. Hy vọng những thông tin kiến thức trên đây sẽ giúp ích cho bà con. 

>>> Xem thêm: Cây vàng đắng - Vị thuốc dân gian quý cho mọi nhà