Chăm sóc vườn trồng bưởi da xanh trong thời kỳ kinh doanh thích ứng với biến đổi khí hậu

Bên cạnh các kỹ thuật chăm sóc vườn trồng bưởi trong giai đoạn kiến thiết cơ bản, thì các chế độ quản lý và chăm sóc vườn trồng bưởi da xanh trong giai đoạn kinh doanh là quyết định trực tiếp ảnh hưởng đến năng suất của cây bưởi da xanh.

1. Quản lý độ ẩm và đất trồng bưởi da xanh

• Chống rửa trôi: Trong thời kỳ kinh doanh cần tạo các thảm thực vật giữa các hành trồng cây trong vườn trồng bưởi da xanh để giữ ẩm cho đất, chống rửa trôi vào mùa mưa. Có thể tiến hành trồng bổ sung các loại cây phân xanh để che phủ và cải tạo đất trong vườn. Tuy nhiên cần thường xuyên kiểm soát và khống chế thảm thực vật sát mặt đất trong vườn trồng bưởi da xanh.

• Xới xáo và làm cỏ xung quanh gốc: làm cỏ gốc, che phủ gốc bằng xác thực vật khô.

• Tưới nước và quản lý độ ẩm đất trong vườn trồng bưởi da xanh: Cần tưới nước khi độ ẩm đất xuống dưới mức 60%, ngừng tưới khi độ ẩm đất đạt 65 - 70%. Kiểm tra độ ẩm đất định kỳ 5 - 7 ngày/lần.

• Quản lý pH đất: kiểm tra pH đất và xử lý đất bằng vôi bột chung với lần bón phân chuồng nếu độ pH đất <5.5. Lượng vôi bón tùy vào độ chua của đất trồng bưởi da xanh.

Quản lý độ ẩm là yếu tố cần thiết để canh tác bưởi da xanh cho năng suất cao (Ảnh: sưu tầm)

2. Cắt tỉa và quản lý kích thước cây trong vườn trồng bưởi da xanh 

• Sau khi thu hoạch cần bấm ngọn cành mẹ để tạo ra nhiều cành mang quả và tỉa bỏ những cành vừa mang quả ở vụ thu hoạch trước.

• Tỉa các cành bị sâu bệnh, tỉa các cành ngay sau khi phát hiện và tiêu hủy.

• Tỉa thưa các cành vô hiệu hoặc cành phát triển không phù hợp. Thường xuyên cắt tỉa các mầm dại, cành mọc thẳng, cành mọc đan vào nhau, cành mọc song song để tạo tán cây cân đối và phù hợp trong vườn trồng bưởi da xanh.

• Đối với các cây bị khuyết tán, có thể tận dụng các cành vượt để tạo cành mới để bổ sung vào khoảng trống. Có hai cách như sau:

• • Không cư quá sát gốc cành vượt, sau một thời gian các chồi mới sẽ mọc quanh vết cắt, chọn chồi khỏe và đúng với hướng để có thể che lấp vào các khoảng trống.

  • Cắt cành vượt ngay vị trí trên lá (càng sát gốc càng tốt) và có hướng mọc về khoảng trống của cây.

• Tỉa cành tạo tán cho vườn trồng bưởi da xanh cần tuân thủ theo nguyên tắc từ trên xuống dưới và từ ngoài vào trong trên nền khung tán đã được tạo từ giai đoạn kiến thiết cơ bản.

• Tỉa hoa, quả: cần tỉa bỏ sớm những hoa, quả dị hình, những cành hoa không có lá, và quả nhỏ ở vị trí không thuận lợi và những chùm quả dày.

• Lưu ý: những năm gần đây tình hình biến đổi khí hậu đã ảnh hưởng đến thời gian ra hoa không đồng loạt trong vườn trồng bưởi da xanh, hiện tượng cây bưởi ra hoa rải rác làm ảnh hưởng đến năng suất của bưởi chính vụ. Để hạn chế ảnh hưởng đến năng suất bưởi chính vụ cần tỉa bỏ hết các đợt hoa, quả trái vụ trong vườn trồng bưởi da xanh.

Tỉa bớt trái để cây bưởi được năng suất cao (Ảnh: sưu tầm)

3. Quản lý chế độ dinh dưỡng và bón phân cho vườn trồng bưởi da xanh trong giai đoạn kinh doanh.

• Thời kỳ bón và tỉ lệ bón: Lượng phân bón mỗi năm cho vườn trồng bưởi da xanh được chia theo các đợt và tỉ lệ như sau: 

  • Lần 1 bón vào sau khi thu hoạch quả: 100% lượng phân chuồng ủ hoai + 100% lượng super lân + 20% lượng đạm + 20% lượng kali

• • Lần 2 bón thúc vườn trồng bưởi da xanh ra hoa: 30% lượng đạm + 30% lượng kali, thời gian bón cuối tháng 11 vad đầu tháng 12.

  • Lần 3 bón dưỡng hoa và quả non: 30% lượng đạm + 30% lượng kali, bón cho vườn trồng bưởi da xanh vào cuối tháng 2 và đầu tháng 3.

  • Lần 4 bón thúc nuôi quả: bón hết lượng phân bón còn lại vào cuối tháng 5.

• Liều lượng bón cho mỗi cây trên năm trong vườn trồng bưởi da xanh như sau: 50kg phân hữu cơ hoai mục + 600g N (tương ứng với 1.3 kg Urê) + 500g P₂O₅ (tương đương với 2.5kg supe lân) + 1.200 g K₂O (tương đương với 2kg kali clorua).

• Lượng bón áp dụng cho vườn trồng bưởi da xanh nam đầu tiên đến năm thứ 9 sau thời kỳ kiến thiết cơ bản. Năm thứ 10 trở đi tùy vào tình trạng sinh trưởng và phát triển của cây mà sẽ bổ sung thêm hay bớt lượng phân bón.

• Ngoài lượng phân bón kể trên, hằng năm còn cần phải bổ sung thêm phân trung và vi lượng cho vườn trồng bưởi da xanh bằng cách phun qua lá hoặc tưới gốc. Để hạn chế hiện tượng rụng hoa hoặc quả sau này. 

• Cách bón: cuốc một rãnh rộng từ 30cm từ mép tán vào trong. sâu 20 - 30cm. Trộn đều các loại phân với nhau và rắc vào các rãnh, lấp đất lại. Mỗi lần bón kết hợp với làm cỏ, tưới nước và tủ lại gốc bằng rơm rạ hoặc xác thực vật khô.

• Sau thời kỳ đậu quả khoảng 1 - 2 tuần tiến hành phun các chất điều hòa sinh trưởng kết hợp với các chất dinh dưỡng bổ sung và phân vi lượng để tăng tỷ lệ đậu quả cho vườn trồng bưởi da xanh. Có thể sử dụng các loại phân bón lá NPK tổng hợp chuyên dùng cho cây ăn quả để bón và sử dụng theo liều lượng khuyến cáo của nhà sản xuất.

4. Quản lý chế độ tưới tiêu cho vườn trồng bưởi da xanh trong giai đoạn kinh doanh

1. Quản lý độ ẩm đất thích hợp

• Độ ẩm đất thích hợp cho vườn trồng bưởi da xanh có năng suất cao là duy trì độ ẩm đồng ruộng khoảng từ 55 - 80% từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau và 55 - 75% từ tháng 5 đến tháng 10 hàng năm.

2. Chế độ nước tưới cho vườn trồng bưởi da xanh

• Chế độ tưới thích hợp cho vườn trồng bưởi như sau:

• Thời kỳ vườn trồng bưởi da xanh ra hoa vào tháng 1 - 2, lượng nước tưới cần thiết từ 70 - 80 lít/cây/lần. Mỗi lần cách nhau khoảng 3 - 4 ngày.

• Thời kỳ dưỡng quả trước mùa mưa vào tháng 3 - 4 lượng nước cần tưới cho 1 cây từ 60 - 70 lít/lần. Thời gian tưới giữa 2 lần cách nhau 2 - 4 ngày.

• Thời kỳ thu hoạch trong vườn trồng bưởi da xanh vào tháng 9 - 11, lượng nước tưới mỗi lần là từ 60 - 70 lít/cây. Mỗi lần cách nhau từ 15 - 20 ngày.

• Thời kỳ sau thu hoạch vào tháng 10 - 11 lượng nước tưới từ 70 - 80 lít/cây/lần. Thời gian giữa hai lần tưới là từ 5 - 6 ngày.

• Nhu cầu nước nước thích hợp cho vườn trồng bưởi da xanh như sau

• Lưu ý: trong mùa mưa nếu nếu không có mưa cách nhau 7 ngày thì cần tưới, lượng nước tưới khoảng 60 - 70 lít/cây.

3. Kỹ thuật tưới nước cho vườn trồng bưởi da xanh 

• Xây dựng hệ thống tưới phun mưa nhỏ (1 béc/cây), kết hợp với bón phân.

• Sử dụng kỹ thuật tưới phun mưa nhỏ có đặc điểm là lưu lượng vòi phun mưa < 250 lít/giờ. Hòa phân bón vào nước tưới dưới dạng mưa nhỏ nhờ đường ống áp lực và kết cấu vòi đặc trưng để phun nước vào lá và gốc cây đồng đều.

• Với phương pháp tưới này sẽ tưới được chính xác nhu cầu nước tưới trong vườn trồng bưởi da xanh giúp tiết kiệm nước tưới và tối ưu được độ ẩm trong vườn trồng.

Cần có chế độ nước tưới phù hợp cho từng giai đoạn sinh trưởng của cây bưởi da xanh (Ảnh: sưu tầm)

4. Kỹ thuật tiêu nước cho vườn trồng bưởi da xanh

• Đối với vùng đổi: cần san ủi thành các lô, băng theo đường đường mức để chống xói mòn và rửa trôi đất, bố trí hệ thống mương thoát nước theo các đường đồng mức và tập trung vào các mương thoát nước chung của khu vực trồng bưởi da xanh.

• Đối với các vườn trồng bưởi da xanh ở khu vực đồng bằng: cần đào rãnh thoát nước để vườn trồng bưởi không bị ngập úng. Với vùng đất trũng thì lên liếp để trồng bưởi da xanh, tạo các mương thoát và tiểu nước có chiều rộng từ 1 - 2m và chiều sâu 1 - 2m, liếp có kích thước chiều ngang từ 2.5 - 5m đối với liếp đơn và 7 - 8m đối với liếp trồng bưởi da xanh đôi.

5. Quản lý sâu bệnh hại tổng hợp trong vườn trồng bưởi da xanh

1. Lịch phát sinh của một số loại sâu bệnh hại chính trong vườn trồng bưởi da xanh

Lịch phát sinh của một số loại sâu bệnh hại chính trong vườn trồng bưởi da xanh (Ảnh: sưu tầm)

2. Biện pháp quản lý dịch hại tổng hợp trong vườn trồng bưởi da xanh

• Biện pháp canh tác

• • Chỉ trồng bưởi da xanh ở nơi có điều kiện tự nhiên thích hợp để trồng bưởi

  • Cày bừa đất kỹ, đào hố trồng và xử lý đất ít nhất 1 tháng trước khi tiến hành trồng mới

  • Luôn đảm bảo độ ẩm phù hợp với các giai đoạn sinh trưởng của cây trồng

  • Vệ sinh kỹ lưỡng vườn trồng bưởi da xanh, dọn sạch cỏ vùng gốc cây, tiêu hủy mầm bệnh.

  • Trồng xen: trồng bưởi da xanh xen với các loại cây trồng ngắn ngày như cây họ đậu để tăng thu nhập và hạn chế cỏ dại, cũng như tạo môi trường sống cho thiên địch.

  • Sử dụng phân bón cân đối, hợp lý, tránh lạm dụng phân bón vô cơ và điều chỉnh độ pH của đất trồng bưởi da xanh hợp lý

• Biện pháp thủ công:

• • Trồng giống bưởi da xanh sạch bệnh

  • Cắt tỉa và tạo tán đúng cách

  • Thu bắt ổ trứng, sâu nhộng phát sinh trong quá trình trồng bưởi da xanh

• • Biện pháp sinh học

• • Bảo vệ, duy trì và phát triển quần thể thiên địch tự nhiên trong vườn trồng bưởi da xanh.

  • Sử dụng chế phẩm sinh học, thảo mộc để diệt trừ sâu bệnh hại.

• Biện pháp hóa học: chỉ sử dụng thuốc hóa học khi thực sự cần thiết và đảm bảo tuân thủ theo các quy định chung về sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hóa học.

Nếu có thắc mắc hoặc muốn tư vấn vui lòng liên hệ: Hotline 02871069698 hoặc Fanpage Bác sĩ Nông nghiệp.

>>> Tìm hiểu thêm: Kỹ thuật trồng bưởi da xanh thích nghi với biến đổi khí hậu

>>> Tìm hiểu thêm: Kỹ thuật chăm sóc vườn trồng bưởi da xanh giai đoạn kiến thiết cơ bản thích ứng với biến đổi khí hậu

- Thông tin tham khảo được Bác Sĩ Nông Nghiệp tổng hợp -