Hướng dẫn gieo lúa theo kỹ thuật gieo thẳng nhanh chóng, hiệu quả

Những năm gần đây, phương pháp gieo thẳng lúa đang được áp dụng rộng rãi ở nhiều nơi mang đến hiệu quả cao. Đây là phương pháp gieo lúa kỹ thuật mới có nhiều ưu điểm hơn so với phương pháp gieo sạ lúa truyền thống. Gieo lúa theo kỹ thuật gieo thẳng giúp giảm sức lao động và chi phí sản xuất. Đồng thời, rút ngắn thời gian sinh trưởng, phát triển của cây lúa, mang đến năng suất và hiệu quả kinh tế cao hơn so với lúa cấy. Nhằm giúp bà con hiểu rõ hơn về kỹ thuật gieo lúa thẳng, Kênh nông nghiệp chia sẻ đến bà con những kinh nghiệm cần biết khi gieo lúa thông qua bài viết sau:

1. Chú ý thời vụ gieo lúa theo kỹ thuật gieo thẳng

Thông thường, gieo thẳng luôn gieo muộn hơn so với gieo mạ để cấy. Trên cùng một giống lúa, thời gian gieo lúa thẳng trễ hơn gieo mạ để cấy từ 7 – 10 ngày. Với vụ Đông Xuân, thời gian gieo lúa thích hợp khoảng từ ngày 4/2 – 20/2, tốt nhất là gieo lúa trong tiết lập Xuân. Lưu ý: chỉ gieo lúa trong những ngày thời tiết có nhiệt độ trên 150C.

2. Chuẩn bị ruộng và giống để gieo lúa

 Chuẩn bị ruộng:

Ruộng để gieo lúa cần được quy hoạch gọn vùng để gieo tập trung nhằm tiện có việc tưới, tiêu, chăm sóc và bảo vệ cây lúa. Ruộng cần được làm đất kỹ, nhuyễn phẳng, dọn sạch cỏ dại, tàn dư từ vụ trước. Sau đó tiến hành bón lót đầy đủ cho cây. 

Bà con để ruộng lắng bùn rồi vét rãnh xung quanh ruộng. Sau đó, bà con lên luống và giữ nước cho ruộng đến khi gieo lúa. 

Lưu ý: Nếu bà con gieo lúa bằng tay thì làm luống ruộng từ 2 - 2,5m. Nếu bà con gieo lúa bằng giàn kéo tay, thì làm luống rộng bằng chiều dài của giàn kéo.

Nếu gieo lúa bằng tay, bà con làm luống ruộng khoảng từ từ 2 - 2,5m (Nguồn: Internet)

Chuẩn bị lượng giống và xác định tiêu chuẩn mộng mạ:

Căn cứ vào loại giống lúa và mật độ gieo mà bà con chuẩn bị lượng giống để gieo lúa phù hợp. Đối với giống lúa thuần, bà con nên sử dụng lượng lúa từ 1 – 2 kg giống cho 1 sào. Đối với các giống lúa lai thì bà con chuẩn bị lượng giống 1 – 1,5 kg  cho 1 sào.

Tiêu chuẩn mộng mạ: Bà con tiến hành ngâm ủ hạt giống nông nghiệp trước khi gieo lúa theo đúng kỹ thuật điều chỉnh để cho mộng dài bằng 1/3 – 1/2 hạt thóc. Khi rễ dài bằng hạt thóc thì lúc gieo lúa sẽ giúp cây nhanh phát triển và hạn chế được các điều kiện thời tiết bất lợi ảnh hưởng đến cây.

3. Hướng dẫn gieo lúa theo kỹ thuật gieo thẳng

Các bước chuẩn bị trước khi gieo lúa:

Bước 1: Bà con tiến hành tháo cạn nước, dùng ống luồn vào mặt luống để đảm bảo khi gieo, hạt giống đủ độ chìm, đồng thời không đọng nước trên mặt luống.

Nếu gieo bằng tay: Trước lúc gieo, bà con cần chia nhỏ lượng mộng mạ cho từng luống để đảm bảo mật độ phù hợp khi gieo. Bà con nên gieo làm 2 lần nhằm đảm bảo độ đồng đều khi gieo lúa. 

Nếu gieo bằng giàn kéo tay: Bà con điều chỉnh mật độ gieo lúa phù hợp với từng chân đất và giống lúa.

• Đối với đất vàn cao, mầm hơi dài, bà con dùng dây chun hoặc băng dính để bịt bớt hàng lỗ thưa rồi gieo bằng hàng lỗ dày.

• Đối với đất vàn thấp, mầm ngắn thì bà con dùng dây chun bịt bớt hàng lỗ dày rồi tiến hành gieo bằng hàng lỗ thưa.

• Đổ giống vào trống: Bà con thực hiện mở nắp trống, sau đó chia đều lượng giống vào trong các trống. Lưu ý chỉ đổ đầy 2/3 trống không được đổ đầy. Việc đổ đầy khiến hạt giống không xuống được. Sau đó đóng nắp lại.

Tiến hành gieo hạt.

Để thực hiện gieo lúa, bà con thực hiện đưa giàn gieo vào vị trí gieo. Tiến hành kéo thẳng giàn gieo lúa theo chiều mũi tên trên nắp trống. Khi kéo tới đầu bờ thì nhấc giàn gieo lúa lên và đặt một bánh ở lần kéo sau trùng bánh ở lần kéo trước. Kéo liên tục cho đến lúc gieo  lúa hết ruộng.

Lưu ý: Trước khi kéo, bà con phải đẩy lùi giàn gieo về phía sau và kéo đều tay nhằm giúp hạt giống văng ra ngay từ đầu hàng. Nếu đang kéo mà dừng lại, khi kéo tiếp, bà con phải đẩy lùi. Sau đó, tiến hành kéo đi, kéo lại tại chỗ để hạt giống rơi xuống rồi mới kéo tiếp. Việc này sẽ giúp ruộng không để lại khoảng trống sau này phải dặm lại. Khi gieo lúa gần hết ruộng, bà con mở nắp trống ra để kiểm tra lượng giống bên trong nhằm điều chỉnh kịp thời.

Nếu sau khi gieo lúa mà hạt mộng chưa chìm hẳn thì có thể dùng nilon để mỏng kéo lướt trên mặt luống cho  hạt chìm hơn nhằm hạn chế sự gây hại của chim, chuột. Đồng thời, tăng khả năng chống rét của cây lúa. 

Bà con thực hiện gieo lúa bằng giàn kéo tay (Nguồn: Internet)

4. Chăm sóc sau gieo lúa

Phun thuốc trừ cỏ: 

Đối với lúa được gieo theo kỹ thuật gieo thẳng thì việc phun thuốc trừ cỏ là yêu cầu bắt buộc. Sau khi gieo lúa được 1 - 3 ngày, bà con dùng Sofit 300 EC hoặc Prefit 300EC để phun cho ruộng. Ngoài ra, bà con có thể sử dụng một số loại thuốc trừ cỏ tiền nảy mầm để phun cho ruộng sau gieo lúa theo hướng dẫn ghi trên bao bì.

Chú ý sau lúc phun thuốc phải giữ nước ở rãnh để đảm bảo ruộng lúa luôn đủ ẩm. Để phát huy tốt nhất hiệu quả của thuốc, bà con không để ruộng nứt nẻ ít nhất trong vòng 1 tuần sau phun thuốc. Việc giữ nước cho ruộng sau gieo lúa còn giúp tăng khả năng chống rét cho mạ. Không phun thuốc trừ cỏ vào những ngày có nhiệt độ trung bình dưới 15 độ C. Nếu điều kiện không cho phép phun thuốc tiền nảy mầm thì bà con có thể sử dụng thuốc trừ cỏ hậu  nảy mầm để phun khi cấy lúa phát triển được 2,5 lá và có nước nông trên ruộng.

Thời điểm cây lúa được 2 – 2,5 lá, bà con đưa nước láng mặt ruộng kết hợp bón thúc lần 1. Gieo lúa xong, tiến hành dặm tỉa sơ bộ rồi giữ nước từ 2 – 3 ngày mới tháo cạn. giữ luống đủ ẩm.

Thời điểm cây lúa được 5 – 6 lá, bà con đưa nước trở lại rồi bón thúc lần 2. Đồng thời, kết hợp làm cỏ sục bùn, thực hiện tỉa dặm và giữ mực nước từ 3 – 5cm để giúp lúa đẻ nhánh được thuận lợi.

Thời điểm gieo lúa, lúa phát triển đủ số dảnh cơ bản (350 dảnh/m2) thì thực hiện rút nước phơi ruộng để ruộng nứt nẻ chân chim. Lúc lúa bắt đầu phân hoá đòng, bà con đưa nước trở lại ruộng, kết hợp bón phân thúc đòng và giữ nước cho đến khi lúa chín đỏ đuôi. Lúc này, có thể tháo cạn nước để thu hoạch.

Bón phân 

Sao khi gieo lúa, bà con phải chú trọng bón phân cho cây. Lượng phân bón cho 1 sào tương tự lượng dùng cho lúa cấy. Trong đó, lượng đạm giảm đi 10%,  lượng kali tăng 15% nhằm giúp lúa cứng cây và tăng khả năng chống gãy đổ.

 Cách bón:

• Bón lót trước thời điểm gieo lúa: Sử dụng 100% phân chuồng và lân  +  20% đạm.

• Bón thúc lần 1 thời điểm sau gieo lúa (khi lúa được 2 – 2,5 lá): Bón 20% đạm  +  20% kali.

• Thúc lần 2 ( lúa được 5 – 6 lá): Bón 40 - 50% đạm  +  30% kali.

• Bón đón đòng: Bón hết lượng phân còn lại.

Lưu ý: bà con sử dụng phân bón NPK chuyên dùng để lúa phát triển cân đối, giảm sâu bệnh hại. 

Phòng trừ sâu bệnh:

Sau khi gieo lúa, bà con cần thường xuyên thăm đồng, kiểm tra đồng ruộng để  sớm phát hiện kịp thời và phòng trừ sớm các loại sâu, bệnh hại. Đặc biệt chú ý phòng trừ chuột hại và ốc bươu vàng ngay đầu vụ.

Bài viết vừa chia sẻ đến bà con cách gieo lúa theo kỹ thuật gieo thẳng và cách chăm sóc ruộng sau khi trồng. Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp bà con có thêm kinh nghiệm trong việc gieo lúa và có phương pháp gieo trồng phù hợp để lúa cho năng suất cao, chất lượng tốt. 

>>> Xem thêm: Kỹ thuật gieo sạ lúa và chăm sóc lúa sau gieo trồng đạt năng suất cao