Kỹ thuật trồng bạc hà để có hàm lượng tinh dầu cao

Bạc hà là loại cây được sử dụng nhiều trong đời sống, hàm lượng tinh dầu trong lá bạc hà là yếu tố quan trong quyết định đến phẩm chất cây. Cần có kỹ thuật trồng bạc hà để đảm bảo được hàm lượng tinh dầu có trong thân và lá.

1. Điều kiện ngoại cảnh thích hợp để trồng bạc hà

• Đất trồng bạc hà phải là loại đất có kết cấu nhẹ (đất thịt nhẹ) giàu mùn và chất dinh dưỡng, tơi xốp, thoát nước tốt nhưng vẫn phải giữ đủ ấm để cây sinh trưởng và phát triển.

• Độ ẩm đất để trồng bạc hà thích hợp là 80%, trước thu hoạch khoảng 7 ngày cần giảm độ ẩm đất để cây tích lũy tinh dầu, pH trung tính khoảng 6.5 - 7. 

• Bạc hà lá cây ưa sáng, khi trồng bạc hà ở điều kiện chiếu sáng hoàn toàn cây sẽ phát triển mạnh, thời gian chiếu sáng cần thiết cho cây tối đa là 12 tiếng/ngày. Nếu ở điều kiện ngày dài cây sẽ chuyển sang sinh trưởng sinh thực và ra hoa.

• Nhiệt độ thích hợp để trồng bạc hà là từ 18 - 30^oC. Thân và rễ có thể phát triển ở nhiệt độ 2 - 3^oC. Cây con chết nếu nhiệt độ quá thấp từ - 7 đến - 8^oC

Điều kiện ánh sáng ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng tinh dầu trong cây bạc hà (Ảnh: sưu tầm)

2. Đặc điểm sinh trưởng cần lưu ý khi trồng bạc hà 

Quá trình sinh trưởng của cây bạc hà được chia ra làm 4 thời kỳ chính: thời kỳ mọc, thời kỳ phân cành, thời kỳ làm nụ, thời kỳ nở hoa. Khi trồng bạc hà cần nắm vững các thời kỳ, giai đoạn sinh trưởng của cây để thiết kế kỹ thuật trồng phù hợp.

Cần nắm vững các giai đoạn sinh trưởng để có áp dụng đúng kỹ thuật trồng cây bạc hà (Ảnh: sưu tầm)

• Thời kỳ mọc: quá trình mọc có thể bắt đầu ở điều kiện nhiệt độ từ 10oC, kéo dài trong khoảng từ 10 - 15 ngày. Khi trồng bạc hà cần chú ý bổ sung nước đầy đủ để duy trì độ ẩm, nếu thiếu ẩm cây sẽ không phát triển được rễ và không kích thích được mầm.

• Thời kỳ phân cành: thời kỳ này kéo dài từ 45 -55 ngày sau khi trồng bạc hà, cây con đã phát triển đầy đủ bộ rễ, phát triển mạnh về chiều cao cây, mầm nách phát triển mạnh, tốc độ sinh trưởng tăng nhanh. Khi trồng bạc hà cần chú ý đến việc bổ sung dinh dưỡng để cây có thể phát triển tối ưu và tạo ra năng suất cao.

• Thời kỳ làm nụ (kéo dài khoảng 10 - 15 ngày): cây bạc hà sẽ dừng ra lá mới, các đỉnh sinh trưởng sẽ xuất hiện những mầm hoa li ti. Tuy nhiên, ở giai đoạn này cây vẫn phát triển về kích thước và hàm lượng tinh dầu

• Thời kỳ ra hoa: Hoa ở thân chính sẽ nở trước rồi dần dần ra các nhánh con. Thời điểm hoa nở khoảng 50% là giai đoạn tích lũy nhiều tinh dầu nhất. Khi trồng bạc hà cần theo dõi kỹ thời kỳ nở hoa để xác định đúng thời gian thu hoạch để đảm bảo được năng suất và chất lượng của cây bạc hà.

3. Kỹ thuật trồng bạc hà để đảm bảo được năng suất và chất lượng.

Kỹ thuật trồng bạc hà bao gồm: trồng bằng thân ngầm và trồng bằng thân cành.

• Trồng bạc hà bằng thân ngầm: có thể trồng vào mùa đông và mùa xuân, chọn thân ngầm tốt, không bị sâu bệnh. Cắt thành đoạn dài 7 - 10cm, đào các hố sâu khoảng 7cm với khoảng cách từ 23 - 33cm. mỗi hố trồng 2 - 3 hom.

• Trồng bạc hà bằng thân, cành: chọn thân hoặc cành bánh tẻ. Cắt thân hoặc cành thành từng đoạn khoảng 10cm, đem đi giâm ⅔ chiều dài vào đất, che phủ và giữ ẩm kỹ để cây có thể phát triển rễ thuận lợi. Sau khi giâm 2 - 3 tuần thì cây con cao khoảng 10 - 13cm thì có thể nhổ và đem ra để trồng.

Kỹ thuật chăm sóc sau khi trồng bạc hà: 

• Làm cỏ và xới xáo sau khi trồng bạc hà bằng thân ngầm khi cây cao khoảng 7 - 10cm, cần  nhổ cỏ để cây được sinh trưởng và phát triển tốt.

• Tiến hành xới đất khi cây cao 17 - 20cm và 27 - 33cm. cần nhổ bỏ những cây có cành đâm xuống đất để đảm bảo mật độ và khoảng cách. Nếu trồng bạc hà quá dày sẽ ảnh hưởng đến sự quang hợp và tích lũy hoạt chất do cạnh tranh ánh sáng.

• Trong quá trình trồng bạc hà cần chú ý bổ sung phân đạm và kali do bộ phận thu hoạch chủ yếu là thân và lá. Bón lót sử dụng phân chuồng, phân ủ, bùn ao. Phân bón thúc thích hợp trồng bạc hà là sulfat đạm, phân chuồng hoai mục. Cần bón thúc nhiều lần trong quá trình trồng bạc hà để đảm bảo năng suất thu được.

• Lượng phân bón cho 1ha đất trồng bạc hà khoảng 15 - 20 tấn phân chuồng ủ hoai, 300 - 400kg super lân, 200 - 300kg urê, 300 - 400kg kali clorua. Bón thêm 500kg bánh dầu và có thể thay thế urê và lân bằng DAP. Bón lót toàn bộ phân chuồng, lân, 2/3 lượng kali trước khi trồng. Phân urê và 1/3 lượng kali còn lại chia đều và bón thúc 3 - 4 lần bắt đầu khi cây cao từ 10 - 15cm và định kỳ bón 15 ngày/lần. Nếu sử dụng bánh dầu thì bón lót 2/3 số lượng và chia đều phần còn lại để bón thúc vào các thời điểm làm cỏ và xới xáo. Sau khi bón phân cần tưới nước kỹ để cho phân bón tan hết ít gây ảnh hưởng tới cây. 

• Tưới nước: khi trồng bạc hà cần phải tưới nước khi trời mưa ít và sau khi bón phân, khi gặp mưa nhiều cần phải thoát nước kỹ để tránh ngập úng. Vì bạc hà là cây ưa ẩm không chịu được khô hạn và ngập úng. Trước khi thu hoạch cần giảm độ ẩm đất xuống khoảng 50% để cho cây bạc hà tích lũy thêm nhiều tinh dầu tăng chất lượng cây bạc hà thành phẩm. Khi tưới nước cho cây bạc hà cần tưới nhẹ, tia nước không được quá lớn sẽ làm cho bề mặt đất trồng bạc hà bị rửa trôi đi, làm bộ rễ bị lộ ra giảm sức sinh trưởng của cây. 

Cần tưới nước đầy đủ khi trồng bạc hà trong thời tiết khô hạn (Ảnh: sưu tầm)

• Kết hợp bón phân và tưới nước sau khi thu hoạch lần 1 để cây đâm chồi mạnh và cho năng suất cao ở vụ hai.

- Thông tin tham khảo được Bác Sĩ Nông Nghiệp tổng hợp -