Kỹ thuật ươm hạt sâm Ngọc Linh đúng chuẩn cho hiệu quả cao

Hiện tại, sâm Ngọc Linh đang đứng đầu trong danh sách thảo dược quý hiếm nhất nước ta, cũng là 1 trong 20 loài sâm quý nhất trên thế giới. Do nhu cầu sử dụng sâm Ngọc Linh ngày càng tăng cao, nhiều hộ kinh doanh đã tìm kiếm khắp nơi hạt giống sâm Ngọc Linh về trồng. Bà con đang quan tâm về vấn đề kỹ thuật ươm hạt sâm Ngọc Linh cho hiệu quả cao thì đừng bỏ qua bài viết dưới đây. Bác sĩ nông nghiệp sẽ giải đáp cho bà con chi tiết, cụ thể về kỹ thuật ươm giống này. 

1. Chọn cây giống 

Chọn cây giống là bước rất quan trọng trong kỹ thuật ươm hạt sâm Ngọc Linh. Bởi nếu cây mẹ không khỏe mạnh thì hạt giống cũng sẽ không cho hiệu quả cao. Bà con cần chọn lọc kỹ lưỡng để đảm bảo cây giống có chất lượng tốt. 

Cây giống sâm Ngọc Linh phải khỏe mạnh, không bị sâu bệnh hại (Ảnh: Internet) 

Một số yêu cầu đối với cây giống mà bà con có thể tham khảo là: 

• Cây phải đạt tối thiểu từ 4 năm tuổi trở lên
• Cây phải có các biểu hiệu đặc trưng của giống nhằm tránh chọn nhầm loại cây 
• Cây giống không có hiện tượng sâu bệnh hoặc bị tổn thương cơ giới hay các tổn thương khác. 

2. Thu hoạch và chọn quả 

Thời gian thu hoạch, chọn quả diễn ra chủ yếu từ tháng 7 đến tháng 9 hàng năm. Khâu thu hoạch và chọn quả này là bước tiếp theo cần thực hiện trong kỹ thuật ươm hạt sâm Ngọc Linh. 

Bà con chú ý quả thu hoạch phải đảm bảo độ chín về mặt sinh lý, có những biểu hiện bên ngoài như quả có vỏ màu đỏ tươi, có chấm đen ở trên đầu, vỏ bóng, hạt mẩy… 

Quả phải đảm bảo độ chín về mặt sinh lý (Ảnh: Internet) 

Vì đặc điểm sinh học mà 1 cụm quả đạt độ chín tiêu chuẩn tối thiểu từ 6 - 10 ngày. Do đó, bà con nên chia ra làm nhiều lần thu hoạch, tối thiểu là 3 lần và mỗi lần cách nhau từ 2 - 3 ngày. Việc làm này sẽ giúp đảm bảo cho hạt giống thu hoạch có chất lượng cao. 

Sau khi thu hoạch xong, bà con tiến hành phân loại quả để loại bỏ quả lép, quả nhỏ, quả kém chất lượng… Về phân loại, quả sẽ được chia làm 4 loại sau: 

• Loại thứ nhất là các quả có vỏ sáng bóng, màu đỏ tươi và hạt mẩy. 
• Loại thứ hai là các quả có vỏ màu vàng hoặc vỏ màu nâu đỏ. 
• Loại thứ ba là các quả có vỏ màu vàng hạt hoặc vỏ hơi nâu.
• Loại thứ tư là các quả nên loại bỏ, chúng có vỏ màu xanh hoặc xanh nõn chuối, hạt lép, nhỏ không mẩy… 

Đối với loại quả thứ hai và loại quả thứ ba thì bà con nên đem đi ủ từ 2 - 3 ngày nhằm đạt được độ chín về hình thái giống như loại quả thứ nhất. Tuy nhiên, loại quả thứ nhất và thứ hai vẫn là loại thích hợp nhất để gieo ươm. Nếu thiếu hạt giống thì bà con mới dùng loại quả thứ ba. 

3. Xử lý hạt giống sâm Ngọc Linh 

Bà con có thể lựa chọn một trong hai cách xử lý của kỹ thuật ươm hạt sâm Ngọc Linh sau: 

• Cách 1: Sau khi thu hoạch quả, bà con để nguyên vỏ và đem đi gieo ngay. Lưu ý nếu quả có 2 hạt thì tách riêng ra. 
• Cách 2: 

Bà con đem quả sau khi thu hoạch ủ trong vòng 5 ngày rồi đem chà xát, đãi sạch nhằm loại bỏ phần thịt ra khỏi quả. Để hạt giống nông nghiệp có tỷ lệ nảy mầm cao nhất, trước khi ươm hạt bà con cần ngâm chúng trong chậu nước tỏi. 

Đem quả loại thứ hai và ba đem ngâm trong nước tỏi (Ảnh: Internet) 

Nước ngâm pha theo công thức 1 - 1,5 kg tỏi giã nhỏ cùng 10 lít nước rồi đem lọc lấy nước. Thời gian ngâm trong khoảng từ 30 đến 45 phút. Quá trình ngâm này sẽ giúp cho hạt giống sâm Ngọc Linh nâng cao sức đề kháng, đồng thời loại bỏ được các bệnh nấm gây hại. 

4. Gieo hạt 

Bà con có thể gieo hạt theo phương pháp truyền thống là gieo trực tiếp lên luống. Hoặc có thể lựa chọn phương pháp gieo hạt giống trong khay chuyên dụng và đặt nó cách ly mặt đất. Bài viết này sẽ chủ yếu đề cập tới kỹ thuật ươm hạt sâm Ngọc Linh bằng phương pháp gieo trồng truyền thống. 

Bà con lựa những vùng đất tương đối bằng phẳng, giàu mùn, không có nguồn bệnh… rồi tiến hành lên luống. Luống gieo hạt cong theo hình mua rùa, có kích thước như sau: rộng từ 0,8 - 1m, cao từ 20 - 30cm, chiều dài luống tối đa là 10m.

Sau đó, bà con phủ thêm một lớp mùn hữu cơ (được phân hủy từ lá cây, lá mục,...) để tăng thêm dinh dưỡng cho đất. Cần lưu ý luống gieo hạt phải thoát nước tốt để tránh ngập úng gây thiệt hại đáng tiếc. Ngoài ra, bà con nên làm vòm mái che cho vườn ươm để hạn chế các tác động bên ngoài đến cây giống.

Làm mái vòm che cho luống gieo hạt giống sâm Ngọc Linh (Ảnh: Internet) 

Hạt giống gieo trong rãnh sâu khoảng 2 - 3cm, mật độ 1 lon hạt/2 mét vuông đất là thích hợp nhất (1 lon hạt tương đương khoảng 1000 hạt). Trong quá trình gieo, bà con không gieo hạt quá sát nhau, khoảng cách giữa các hạt tầm 2cm trở lên. 

Khi gieo xong hạt, bà con lấp đất và phủ thêm lớp lá khô hoặc cỏ tranh lên mặt luống nhằm giữ ẩm, ấm cho đất. Nó cũng giúp hạn chế cỏ dại và xói mòn tác động đến sự phát triển của cây giống. 

Qua bài viết này, bà con đã được giải đáp trọn vẹn về kỹ thuật ươm hạt sâm Ngọc Linh đúng chuẩn cho hiệu quả cao. Hy vọng đó sẽ là những chia sẻ bổ ích, hỗ trợ cho bà con ươm giống thành công. 

>>> Xem thêm: Kỹ thuật trồng kim tiền thảo và chăm sóc theo hướng sản xuất dược liệu an toàn