Xây dựng quy trình trồng rau sạch theo tiêu chuẩn VietGAP

VietGAP là từ viết tắt của thuật ngữ Vietnamese Good Agricultural Practices - nghĩa là thực hành sản xuất nông nghiệp tốt ở Việt Nam. Sản xuất rau sạch theo tiêu chuẩn VietGAP được hiểu là tạo ra các sản phẩm rau củ sạch, an toàn, đáp ứng các yêu cầu khắt khe mà tiêu chuẩn VietGAP đưa ra. Quy trình trồng rau sạch dựa theo tiêu chuẩn VietGAP bao gồm các bước.  

1. Chọn đất

Bước đầu tiên vô cùng quan trọng trong quy trình trồng rau sạch theo tiêu chuẩn VietGAP là lựa chọn đất trồng. Yêu cầu về đất trồng rau sạch bao gồm:

• Chọn loại đất thích hợp với từng loại rau, đảm bảo cho cây có thể sinh trưởng, phát triển được.

• Đất trồng thông thoáng, cao và dễ thoát nước.

• Đất trồng không bị ảnh hưởng bởi chất thải, khói bụi, các hóa chất độc hại từ bệnh viện, khu công nghiệp, khu dân cư,...  đảm bảo không làm ô nhiễm rau.

• Khu đất trồng rau phải cách ly ít nhất 2 km với khu vực có bệnh viện, những nơi có chất thải công nghiệp và cách ly ít nhất 200m đối với nơi có chất thải sinh hoạt.

• Trong đất đảm bảo không còn tồn đọng hóa chất độc hại, không chứa hàm lượng kim loại quá mức được quy định.

2. Nước tưới

Rau là loại thực phẩm có hàm lượng nước cao nên việc lựa chọn nước tưới cho rau sẽ có tác động không nhỏ tới chất lượng sản phẩm. Các yêu cầu về nước tưới rau theo quy trình trồng rau sạch chuẩn VietGAP bao gồm: 

• Nước tưới nếu là nước lấy từ giếng, sông hoặc ao hồ cần đảm bảo không bị ô nhiễm.

• Sử dụng nước sạch để pha các loại phân bón và thuốc bảo vệ thực vật.

• Sử dụng nước giếng khoan để tưới cho các loại rau mùi hay xà lách.

Cần đảm bảo nguồn nước tưới không bị ô nhiễm (Nguồn: Internet)

3. Chọn giống

Đối với bất kỳ phương pháp trồng rau nào, việc chọn giống nông nghiệp đều vô cùng quan trọng. Trong quy trình trồng rau sạch an toàn theo VietGAP yêu cầu giống như sau:

• Lựa chọn cây con khỏe mạnh hoặc hạt giống tốt hoặc để trồng. Không chọn trồng các cây con, hạt giống chứa mầm bệnh.

• Đảm bảo hạt giống, cây con có nguồn gốc rõ ràng. Nếu chọn trồng hạt giống nhập khẩu thì cần phải có được kiểm dịch trước đó.

• Xử lý hóa chất và nhiệt trước khi gieo hạt nhằm đảm bảo tiêu diệt hoàn toàn nguồn sâu bệnh còn tồn tại. 

4. Phân bón

Đối với việc chọn phân bón cho rau sạch VietGAP cần phải đáp ứng được những tiêu chí sau: 

• Không sử dụng phân chuồng tươi, phân chuồng pha loãng với nước tưới cho rau.

• Tùy thuộc vào chủng loại rau, bà con cần căn chỉnh tần suất bón phân và lượng phân bón cho phù hợp.

• Phải kết thúc bón phân 15 ngày trước thu hoạch.

• Các loại phân bón dùng cho rau phải nằm trong danh mục các sản phẩm được sản xuất, kinh doanh và cho phép sử dụng đang có hiệu lực ở Việt Nam do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành.

5. Phòng trừ sâu bệnh

Trồng rau luôn phải đối mặt với nhiều loại sâu bệnh hại cây trồng. Việc đối phó với sâu bệnh hại theo tiêu chuẩn VietGAP phải đảm bảo các yêu cầu: 

• Tuyệt đối không dùng thuốc bảo vệ thực vật, các loại thuốc hóa học bị cấm dùng cho rau.

• Chọn các loại thuốc diệt trừ sâu bệnh hại có hoạt chất thấp, ít độc hại với bọ ngựa, chuồn chuồn, chim sâu, và các loại động vật hay ký sinh, thiên địch nhằm, góp phần bảo vệ mùa màng.

• Ưu tiên dùng các chế phẩm sinh học, chế phẩm thảo mộc hay các ký sinh thiên định để phòng ngừa, tiêu diệt sâu bệnh thay vì dùng hóa chất nhằm hạn chế tối đa sự ô nhiễm môi trường đất, nước và không khí.

• Trước 10 - 15 ngày thu hoạch phải ngừng phun thuốc trừ sâu.

Bên cạnh đó, bà con có thể sử dụng một số biện pháp khác để phòng trừ sâu bệnh như sử dụng nhà lưới, nhà kính che chắn, phủ đất bằng màng nilon nhằm hạn chế tình trạng côn trùng, sâu, bệnh, cỏ dại, sương giá, nắng hạn. Đồng thời, giúp tiết kiệm nước tưới, hạn chế lượng thuốc bảo vệ thực vật tồn đọng trong rau.

Sử dụng thuốc trừ sâu có hoạt chất thấp nằm trong danh mục cho phép (Nguồn: Internet)

6. Thu hoạch và sơ chế, kiểm tra 

Hoạt động thu hoạch rau sạch theo quy trình trồng rau VietGAP cần tuân thủ nghiêm ngặt các yêu cầu sau:

• Rau phải được thu hoạch khi đủ độ chín (tùy từng loại rau).

• Khi thu hoạch chú ý bỏ các lá già héo, củ/ trái bị dị dạng, bị sâu bệnh.

• Thu hoạch xong cần chuyển vào phòng sơ chế để kiểm tra và làm sạch.

Sơ chế và kiểm tra

Sau khi đưa rau củ vào phòng sơ chế, bà con rửa cẩn thận bằng nước sạch và cho vào bao túi sạch. Trong quá trình làm sạch, tiến hành kiểm tra một lần nữa để phát hiện và loại bỏ những sản phẩm bị hỏng, dị dạng.

7. Vận chuyển và bảo quản, sử dụng

Xây dựng quy trình trồng rau sạch theo chuẩn VietGAP, mọi khâu đều cần được chú trọng. Sau công đoạn đóng gói, các sản phẩm rau sạch sẽ được niêm phong, dán tem nhãn rồi vận chuyển tới nơi tiêu thụ trong 2 tiếng nhằm đảm bảo các điều kiện vệ sinh và an toàn thực phẩm.

Bảo quản và sử dụng

Các sản phẩm rau sạch được bày bán tại các cửa hàng, siêu thị, được bảo quản ở nhiệt độ 20 độ C với thời gian lưu kho không quá 2 ngày.

Bài viết vừa chia sẻ đến bà con quy trình trồng rau sạch theo chuẩn VietGAP. Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp bà con hiểu hơn về tiêu chuẩn VietGAP và cách xây mô hình trồng rau sạch. 

 >>> Xem thêm: Quy trình nuôi gà chuẩn VietGap - kỹ thuật xây dựng chuồng trại, chọn giống và cách phòng trị bệnh thường gặp